le ambachten en alle wetenschappen, maar alleen dat
iets, dat nietige dingsigheidje waarover een kunstcriticus een oordeel
zou kunnen geven, dat schijnt onze auteur, al schreef hij dan ook een
roman, toevallig of wellicht met de wijze bedoeling, de goden door de
volmaaktheid zijns werks niet te tarten, te hebben overgeslagen. Neen,
zooiets staat er niet in. En toch ... als ik eens ... die paar
psychologische trekjes ... maar nee, och nee, daarover kan ik waarachtig
toch geen boom gaan opzetten.... Komaan, geen onwaardig geschipper, dan
maar liever deze gulle bekentenis van onmacht, onmacht, m'n hemel, van
hem, wiens taak en plicht het is hier te spreken, om een woord te zeggen
van een boek, waarover de heele wereld wat zeggen kan! Maar mocht dan
ook deze duldzaam aanvaarde vernedering tot boete voor ons aller
hoogmoed strekken, o, mijne broeders in de critiek, en het vertoornde
lot, behagen scheppend in de verbrijzeling onzer harten en neigend tot
genade, den heer Dermout nog vele, vele handboeken laten
schrijven--ikzelf, o dank, dank! heb nu reeds een nieuwe methode van
diamantkeuring van hem geleerd!--maar nimmer, o, nimmermeer een
roman....

Juli '13.

* * * * *

[p.58] WALLY MOES: GOOISCHE DORPSVERTELLINGEN

Alle wezenlijke kunstenaars hebben dit gemeen--gelijk ook zij, die de
wetenschap om der wille van haar zelve dienen--dat zij nimmer moede
worden des Levens Gelaat te beschouwen, en hun geen geluk zoo groot,
geen arbeid zoo gewichtig is, als die arbeid, die een geluk, dat geluk,
dat een arbeid is. Zij beschouwen dit Gelaat dan ook niet, om van zijn
lijnenspel en schoonheid te verhalen, maar, omgekeerd, verhalen zij
ervan, omdat hun contemplatie hen te vol heeft gemaakt van gevoel, dan
dat zij dat langer alleen zouden kunnen dragen. En daarentegen vertoonen
alle pseudo-kunstenaars deze overeenkomst, dat zij wel telkens even zien
naar dat Gelaat, maar op de wijze van iemand, die een nu eenmaal
noodzakelijk maar vervelend werk heeft te verrichten, dat hem maar zoo
weinig mogelijk van zijn kostbaren tijd moet kosten. Zoo spoedig
doenlijk wenden zij zich dan ook af en gaan met den rug er naar toe
zitten, en om het weinige heen, dat zij werkelijk gezien hebben,
borduren ze dan veel bedachte leugentjes en vertellen van dat weinige
zoo veel mogelijk: daarom was 't hun immers alleen te doen. Onder de
eersten behoort ook deze zeer echte kunstenares Wally Moes en het zal
zeer gema