'13.
Noot:
[Footnote 1: Deze bewering ziet er uit als een phrase. Ik moet daarom
wel de onbescheidenheid hebben, den lezer te verwijzen naar mijn opstel
in De Ploeg van Juli--Aug., 1911: "Over Literaire Kritiek en Is.
Querido's studien", waarin ik die bewering gemotiveerd heb. (Herdrukt in
mijne Schetsen en CritUcht Opstellen.)]
*
* * * *
[p.56] MR. J. DERMOUT: SINGKEP TIN
Mozes verkondt den stamhoofden van Israel, dat zoo hun de beoordeeling
van 't een of ander verwikkeld geval te zwaar mocht vallen, dit voor hem
moet worden gebracht, opdat hij 't berechte. De Heer, wien dit trotsche
woord mishaagt, doet daarop de Tselafgadiaansche moeilijkheden rijzen,
en ook Mozes weet niet.... De literaire critiek hoogmoedigt sinds jaar
en dag tot de kunstlievende en beschaafde gemeente--medici, ingenieurs,
juristen, enz. enz.--"Zoo gij met de beoordeeling van eenig literair
werk geen weg weet, kom tot Mij--met een hoofdletter--en Ik zal het
richten, en," zoo voegt ze er allicht op haar betweterige manier aan
toe, "als Ik u raden mag, beproef zelfs niet een oordeel te geven, breng
het Mij, den Eenig-bevoegde", maar ziedaar ... het lot dat de
hoovaardigen vernedert, doet den heer Dermout en zijn Oorspronkelijke
Indische Roman verschijnen, en--de critiek staat paf en met haar grooten
mond vol--tijgerlijke--tanden. Welk een onverwachte vernedering! Een
hengelaar, die door zijn prooi te water wordt getrokken, een beul, die
door de veroordeelden wordt geexecuteerd! En bleef 't daar nog maar bij,
maar o, die gelegenheid tot wraak en Schadenfreude, die ik der
kunstlievende en beschaafde gemeente niet gun. Want helaas, dit weet gij
nog niet en nu zal ik 't wel blozend en lip-bebijtend moeten erkennen:
de residenten, de controleurs, de radjahs, de planters, de
koeliedrijvers en de indologen en met hen de smeden, de timmerlui, de
geologen, de geographen, de zeevaarders, de water-, de scheeps- en de
mijnbouwkundigen, de medici, de machinisten en de smokkelaars, benevens
[p.57] de ... och, ik raak buiten adem, laat me maar zeggen, al de
medewerkers van Meyers Grosses Konversations-Lexicon, allen, zeg ik u,
en nog meer, nog veel meer, zouden de schitterendste, de diepzinnigste,
de geestdriftigste, de meest eloquente recensies over dezen roman kunnen
schrijven, alleen--de letterkundige niet! Want de heer Dermout en zijn
hoofdfiguur Bob zijn van alle markten thuis en dit prettige werk is een
handboek voor al
|