f althans
zelf-hervonden, en in den nieuwen samenhang inconventioneel wordende
vergelijkingen; en den "drogen" humor, uit de koele Engelsche
zelfbeheersching geboren, toont hij vooral in den toon zijner
dialogen.
Ziehier een staaltje van zijn "beeldvorming," zijn scheppen van
vergelijkingen:
Zij trokken voort zonder spreken, hun adem sparend voor het werk
hunner lichamen. Aan alle kanten drukte de stilte op hen als een
tastbare tegenwoordigheid. Zij werkte op hun geest, zooals de vele
atmosfeeren in diep water drukken op het lichaam van den duiker.
Zij verpletterde hen onder het gewicht van haar oneindige
uitgestrektheid en onveranderlijke eenvormigheid. Zij verpletterde
hen tot in de diepste diepten van hun gemoed, en perste uit
hen--als sap uit de druiven--al het vuur en de opgewondenheid,
al de zelfoverschatting der menschelijke ziel, tot zij begrepen hoe
oneindig klein en onbeteekenend zij waren, stippen en atomen, zich
met weinig sluwheid en gering verstand bewegend, temidden van het
spel der groote, blinde elementen en natuurkrachten.
[p.217] Hier bevinden zich na elkaar in een klein stukje een
inconventioneel en een vrijwel "afgezaagd" beeld. Het inconventioneele
en zeer treffende beeld is dat van de "vele atmosfeeren"; het afgezaagde
dat van "als sap uit de druiven." Van den wijn uit die druiven geperst,
is Noach al dronken geworden! Maar oud als de vergelijking is, vinden
wij haar toch schoon, omdat zij--zie het derde cursief--in eene
lentekleurigheid van frissche gedachten uitrankt, want inderdaad: zulk
een vergelijking is wel als een heel oude stam, maar tevens als zulk een
waaraan de scheppende ziel van een nieuwe lente groenende knoppen doet
botten. Met een echt-rethorisch beeld is dat nooit het geval; daar
bloesemt niets uit; dat is maar het droge hout, dat een auteur zelf
levert, om er de doodkist voor zijn werk van te timmeren....--
Ten slotte nu een kort voorbeeld van den "drogen"-humorrijken dialoog.
(Nadat in vorige nachten reeds een paar honden door een wolvin zijn
weggelokt, heeft Bill ze nu zoodanig aan stokken en riemen vastgelegd,
dat ze niet kunnen wegloopen, en daarbij met nadruk verzekerd, dat hij
den volgenden dag geen koffie zou drinken, zoo er toch een verdwenen zou
zijn.)
's Morgens porde Henri het vuur op en maakte het ontbijt gereed,
begeleid door het gesnurk van zijn kameraad.
"Je sliep zoo lekker,"
|