ontstane leegte vult, en welnu: dat moment juist vindt zoo diepen
weerklank in het hart van ons: moderne menschen. De pure en
standvastige zielen van Ruusbroec en Hildewijch staan ver van ons ...
maar het vallen-en-opstaan van Beatrijs, het vallen-en-opstaan, dat is
het onze. In Beatrijs ontmoeten de heilige en zondaar elkaar ... in wien
onzer doen zij dit niet? Het is dan ook daarom een algemeen menschelijk
verhaal, deze vertelling van de non, die heimelijk haar klooster
verlaat, om de stem harer aardsche liefde te volgen; die later in de
laagste ontucht leven zal en voor wie in hare afwezigheid de "Fonteyne
boven alle wiven" Maria, in de gedaante der ontrouwe, veertien jaar lang
dier dagelijksche taak waarneemt, zoodat hare zonde "bedekt wordt voor
der menschen oogen" en zij later, zat van aardsche vreugde en leed,
weer, onverdacht van elke smet, tot haar oude klooster inkeeren kan en
een heilig leven hervatten. Het is een verhaal van haar, maar ook--van u
en mij; van haar tijd maar ook van de onze. Het is een eeuwig
verhaal....--Luister! luister even, hoe het als ware 't de schoonst
denkbare verluchting is van dat troostrijk woord, dat vier eeuwen later
de groote Milton neerschreef:

. . . . . . . . . . . . . . . . .
Or, if virtue feeble were,
Heaven itself would stoop to her.

Dat is toch ook onze hoop, niet waar, of we 't ons willen bekennen of
niet, en wat ons ook de hemel lijkt en wie ook onze God is: in onze
onvermijdbare zwakheid toch zoo sterk te blijven, dat we 't geschenk van
meerdere kracht niet onwaardig zijn. In onze onontkoombare slechtheid
toch zoo naar-'t-goede-strevend te blijven, dat we de ontkieming in ons
van zuiverder goedheid niet onwaardig zijn--gelijk in haar zwakte
Beatrijs streefde en bleef. Laat ons dan diep en geduldig in dezen
spiegel zien, vrienden.... De volgende maal zal ik een aanvang maken met
het verhaal-zelf te bespreken om dan vervolgens de Middel-Nederlandsche
Beatrijs met deze Navertelling en de Beatrijs van Boutens critisch
te vergelijken, en wellicht zult ge dit dan toch niet geheel
ongenietelijk vinden.

Noten:

[2] Men kan ze vertaald vinden in De Beweging, Juni en Juli '17, door
Albert Verwey. Bij het lezen harer "Geestelijke Liederen" kan de
dissertatie van Dr. Johanna Snellen van groote waarde zijn, en de
daarbij gevoegde woordenlijst doet zeker het eventueel gemis van een
Middelnederlandsch woordenboek minder gevoelen.

[3] Terloops zij hier even opg