geval]
Mine kinder niet begheven."1) [1) hulpeloos laten]
Dus ghinc si in een sondech leven;
Want men seit ons over waer,
Dat si langhe seven jaer,
Ghemene wijf ter werelt ghinc,
Ende meneghe sonde ontfinc,
Dat haer wel was onbequame,1) [1) onaangenaam]
Die si dede metten lichame
Daer si cleine gheneuchte1) hadde in, [1) weinig genot, d.i.: in verband met het vorige "onbequame": geen genot]
Al dede sijt1) om een cranc2) ghewin, [1) Zij het 2) gering]
Daer1) si haer kinder met1) onthelt.1) [1) 1) Waarmee ... onderhield]
Wat holpt al vertelt,1) [1) Waartoe dient het te vertellen]
Die scamelike sonden swaer1) [1) Schaamtewekkende en zware zonden]
Daer si in was .XIIII. jaer?
En ongetwijfeld, de dichter ziet het weer zeer juist in: hij hoeft ons
dat alles niet te vertellen en hij mag het zelfs niet, want dan zou
[p.252] dit zoet-teere, heilige mirakel-verhaal al te zeer vergroofd
worden en daarmede onze zachte stemming van niet-smarteloos en ook
niet-vreugdeloos meeleven worden gedeerd. Wij moeten namelijk, zoo wil
de dichter het natuurlijk, wel menschen blijven, maar toch menschen,
zoo weinig hartstochtelijk-geschokt, dat we den uit zijn
mirakelverhaal neerdauwenden goddelijken vrede kunnen genieten!
Intusschen, ge hebt nu in de cursieven van mijn citaat de juistheid
kunnen ontdekken van al wat ik tevoren had gezegd. Beatrijs begrijpt de
samenhang van het haar treffende leed met hare daden, zij--iemand van
hare levensbeschouwing--begrijpt het dus als rechtvaardige straf. Zij
voelt: ze heeft niet alleen haar kuischheidseed gebroken, maar ook--zij,
de religieuse!--te zeer op een mensch vertrouwd. Tevens zegt ons de
dichter, hoezeer zij haar leven als leed en straf voelt. Zij schept er
geenerlei behagen in. Dat alles kunt gij vinden in mijne cursieven. Maar
in een dezer is nog een voorname schoonheid, waarop ik u wel
afzonderlijk behoor te wijzen: doordat onze dichter Beatrijs beeldt als
eene, die de zwaarste zonde pleegt ter wille van haar kinderen,
slaagt hij er in, hier zulk eene allerinnigste versmelting van
heilige en zondaar te bereiken, als hij tot dan nog niet had
bereikt.--
En dan komt de wondere keer in haar leven:
Als die .XIIIJ. jaer waren ghedaen
Sinde1) haer God int herte saen2) [1) Zond 2) spoedig]
Berouwenesse alsoe groet1) [1) groot]
Dat si met enen swerde1) al bloet2) [1) zwaard 2) bloot]
Liever liete haer hoet1) afslaen
|