utreamont's Maldoror
gegeten!... En dat nu is de verhouding....--Les Chants de Maldoror! Wel
was het mij een vreugde, toen ik den sindsdien helaas, en hoezeer te
vroeg, gestorven vertaler van dit wonderwerk, den begaafden kunstenaar
en arts J. Staercke, behulpzaam kon zijn bij het vinden van een uitgever.
Want er moge ongetwijfeld in die liefdevolle overzetting veel
schoonheid, vooral van de muzikale harmonieen, verloren zijn gegaan--en
bij welke vertaling gebeurt dat niet--de visioenen vol buiten- maar ook
boven-menschelijk schoons zijn toch thans aan Holland gebracht. Maar het
is een duivelsch, het is een vreeselijk boek, werpt ge mij tegen....
Ach, lieve vriend ... weet ge wat het mij immer was? Ziedaar: het meest
treffende der pantheistische levensbeschouwing in kunst verbeeld, de
verluchting van Spinoza's sublieme woorden: God schiep het Al gelijk het
is, "wijl het hem niet aan stof ontbrak om alles van den hoogsten tot
den laagsten graad van volmaaktheid te scheppen." En aan zoo iets raakt
dit schrijvertje.... Maar wat zou het! Hebben zelfs niet de
lucifersfabrikanten, bij het benoemen van hun product, zich den gevallen
Aartsengel ten nutte gemaakt? O Paul-duiveltje van dit Lied van de
Zonde, wees er zeker van, gij althans bleeft in uw rol, toen ik aan U de
leelijke pijp ontstak, die ik hiermee den heer Gregory doe rooken....--

Juli '18.

* * * * *

IS. QUERIDO: VAN VERBEELDING EN WERKELIJKHEID

Deze bundel is--schoon niet alle opstellen op een zelfde hoogte
staan--een prachtig boek, prachtig vooral om de rijk genuanceerde
vitaliteit van den mensch, die het schreef; de hartstocht voor heel het
leven, die er in nimmer verzadigde begeerte tot menschscheppen; in
strijdlust; in verlangen om te weten, te doen en te ondergaan, tot
uiting komt. Gij herinnert u den Woudgeest uit De Verdronken Klok, die
woeste bewustwording, die nu oplaaiende, straks weer fijntjes
vlijm-vlammende personificatie--dien water-Nickelman brengt hij aan en
van de kook!--van den onblusehbaren leefdrang-zelf? Ik zie hem weer voor
me--o, die onvergetelijke Heyermans'sehe "Literaire Matinee", waar Moegle
hem fel-levend aanzijn gaf!--nu ik dit boek heb gelezen en 't nog eens
in gedachte overschouw. Vraag zoo'n wezen niet, in zijn meest
leven-overstelpte oogenblikken, naar wat wij menschen "distinctie"
noemen--een hoog-prijselijke eigenschap, maar die overigens ook wel,
vaker dan men denkt, uit geestelijke