amilie, waarvan
destijds nog een vertegenwoordiger in leven was in den persoon van
een kanunnik. Toen, tegen het einde der vijftiende eeuw, een andere
Bonaparte die nauwe, steile straat afdaalde, om aan gene zijde der
zee zijn stam op korsikaanschen bodem over te planten, vermoedde
hij wel niet, dat hij de groote omwenteling ging voorbereiden, die
drie eeuwen later het aanschijn van Europa zou veranderen en op het
lot van Frankrijk zoo beslissenden invloed hebben. Hoe gaarne had
ik dit oude burchtvlek met zijn gekanteelden muurgordel bezocht,
rondgedwaald door die smalle sombere straten, en de overblijfselen
opgespoord van de feodale vesting, waarin, eeuwen lang misschien, die
onbekende landedellieden leefden, niet droomende van de schitterende
toekomst, die eenmaal hun geslacht wachtte.

Links van den weg, die door de vallei der Elsa naar Sienna voert,
boeide, vooral na het verlaten van Empoli, het vlek Certaldo, op zijn
steilen heuvel, mijne aandacht. Hoe zonderlingen indruk maken die
kronkelende muren met hun torens; die oude vervallen vestingwerken;
die steile, schier loodrechte straten, zich welhaast verliezende
onder de zware massa van eene citadel, wier grillige tinnen en torens
fantastisch uitkomen tegen den bewolkten hemel. Dit vlek, dat in 1479
door de Napolitanen is verwoest, werd nooit geheel herbouwd; slechts
het baksteenen huis met een kleinen hoektoren, waarin Boccacio zijne
laatste levensdagen sleet en waar hij in 1375 stierf, heeft men
gerestaureerd: het ware beter geweest, die restauratie achterwege
te laten.

Veertig minuten nadat wij Certaldo uit het oog hadden verloren,
verscheen mij, ter rechterhand, tusschen twee bergen, in de verte,
een ronde heuvel, op den top prijkende met een krans van muren,
waaruit, somber en ongelijk in hoogte en omvang, zware, massieve
torens oprijzen. De verschijning was slechts voor een oogenblik
zichtbaar; toen sloten de bergen zich weder aaneen, en de trein snorde
voort;--maar nog vol van de herinnering aan Empoli, en mijzelven
verwijtende Certaldo te zijn voorbijgegaan, vatte ik dadelijk het
voornemen op, althans deze vluchtig aanschouwde schim van een feodaal
oppidum van nabij te gaan beschouwen. En zoo kwam het, dat ik reeds
den volgenden morgen vroeg in het rijtuig stapte, dat de ijverige
zorgen van den onsterfelijken en onvermoeiden Augusto, kastelein in
de locanda de Aquila-Nera te Sienna, mij verschaft hadden en dat mij
naar San-Gimignano brengen moest.