n, maar zelfs
liefhebben kan!_

[12] Ik bedoel dit: (Balzac, Facino Cane,) "Chez moi, l'observation
etait deja devenue intuitive, elle penetrait l'ame sans negliger le
corps; ou plutoet elle saisissait si bien les details exterieurs, qu'elle
allait sur-le-champ au dela; _elle me donnait la faculte de vivre de la
vie de l'individu sur laquelle elle s'exercait, en me permettant de me
substituer a lui comme le derviche des Mille et une Nuits prenait le
corps et l'ame des personnes sur lesquelles il prononcait certaines
paroles_." Interessant ter vergelijking met de wijze, waarop Querido
zijn _Jordaan_-Studies maakte is het onmiddellijk aan het geciteerde
voorafgaande stukje: "_Aussi mal vetu que les ouvriers, indifferent au
decorum, je ne les mettais point en garde contre moi; je pouvais me
meler a leurs groupes, les voir concluant leurs marches et se querellant
a l'heure ou ils quittent le travail_."

[13] Alle cursiveeringen zijn van mij. v.C.

[14] Later herdrukt in mijn _Schetsen en Critische opstellen_.

[15] _De Boekzaal_, waarin deze "Brieven" voor het eerst werden
gepubliceerd.

* * * * *

VERTALINGEN BIJ "BRIEVEN OVER LITERATUUR'[p.93]

Blz. 7 _Sogar_:

Zelfs echter onder het kleine aantal schrijvers, die werkelijk, ernstig
en vooraf denken, bevinden zich slechts uiterst weinige, die over de
_dingen-zelf_ denken: de overige denken uitsluitend over _boeken_: over
datgene wat reeds door anderen is gezegd. Zij hebben namelijk, om te
kunnen denken, de meer nabije en sterkere opwekking van anderer
gedachten noodig.... De eerstgenoemden daarentegen worden door de
_dingen-zelf_ tot denken geprikkeld.... En onder dezen zijn alleen zij
te vinden, die beklijven en onsterfelijk worden.

Blz. 17 _Vague Thoughts on art_: vage gedachten over kunst.

Blz. 17 _Art is_:

Kunst is de verbeeldingsvolle uitdrukking van menschelijke energie,
welke ernaar streeft, door technische vertastbaring van gevoel en
waarneming, het individu, doordat zij een onpersoonlijke ontroering in
hem verwekt, in harmonie met het universeele te brengen.

Blz. 17 _Impersonal emotion_: onpersoonlijke ontroering.

Blz. 17 _If I stand_:

Indien ik, een voorwerp beschouwend, word ontroerd door den aanblik
zijner kleur en van zijn vorm, zij 't in nog zoo geringe mate en voor
nog zoo korten duur en daarbij vrij blijf van eenige bepaalde,
feitelijke gedachte--in die mate en gedurende dien tijd heeft het mij
a