brevium: non
in paginis (nam eo modo loca metimur, non tempora), sed cum voces
pronuntiando transeunt, et dicimus, 'Longum carmen est, nam tot versibus
contexitur; longi versus, nam tot pedibus constant; longi pedes, nam tot
syllabis tenduntur; longa syllaba est, nam dupla est ad brevem.' Sed neque
ita comprehenditur certa mensura temporis; quandoquidem fieri potest, ut
ampliori spatio temporis personet versus brevior si productius
pronuntietur, quam longior si correptius. Ita carmen, ita pes, ita syllaba.
Inde mihi visum est, nihil esse aliud tempus quam distentionem: sed cujus
rei, nescio; et mirum si non ipsius animi. Quid enim metior, obsecro, Deus
meus, et dico aut indefinite, 'Longius est hoc tempus quam illud;' aut
etiam definite, 'Duplum est hoc ad illud*?' Tempus metior, scio: sed non
metior futurum, quia nondum est; non metior praesens, quia nullo spatio
tenditur; non metior praeteritum, quia jam non est. Quid ergo metior? An
praetereuntia tempora, non praeterita? sic enim dixeram.

[Sidenote: XXVII. Quomodo metimur tempus permanens in animo.]

34. Insiste, anime meus, et attende fortiter: Deus adjutor noster;
[Sidenote: Ps. 99, 3.]_ipse fecit nos, et non ipsi nos_. Attende ubi
albescit veritas. Ecce puta*, vox corporis incipit sonare, et sonat, et
adhuc sonat, et ecce desinit; jamque silentium est, et vox {222} illa
praeterita est, et non est jam vox. Futura erat antequam sonaret, et non
poterat metiri, quia nondum erat, et nunc non potest, quia jam non est.
Tunc ergo poterat cum sonabat, quia tunc erat quae metiri posset. Sed et
tunc non stabat; ibat enim et praeteribat. An ideo magis poterat?
Praeteriens enim tendebatur in aliquod spatium temporis quo metiri posset,
quoniam praesens nullum habet spatium. Si ergo tunc poterat, ecce puta,
altera coepit sonare, et adhuc sonat, continuato tenore* sine ulla
distinctione: metiamur eam dum sonat; cum enim sonare cessaverit, jam
praeterita erit, et non erit quae possit metiri; metiamur plane, et dicamus
quanta sit. Sed adhuc sonat, nec metiri potest nisi ab initio sui quo
sonare coepit, usque ad finem quo desinit. Ipsum quippe intervallum metimur
ab aliquo initio usque ad aliquem finem. Quapropter vox quas nondum finita
est, metiri non potest, ut dicatur quam longa vel brevis sit; nec dici aut
aequalis alicui, aut ad aliquam simpla vel dupla, vel quid aliud. Cum autem
finita fuerit, jam non erit. Quo pacto igitur metiri poterit? Et metimur
tamen tempora; nec ea qu