d tu dicis, sed aliud quod nos dicimus." Quibus ego, te
arbitro, Deus, omnium nostrum*, ita respondeo.

[Sidenote: XV. Quae de Deo deque Angelis et informi materia sentit
Augustinus, non possunt oblucutores negare.]

18. "Num dicetis falsa esse, quae mihi Veritas voce forti in aurem
interiorem dicit de vera aeternitate Creatoris, quod nequaquam ejus
substantia per tempora varietur, nec ejus voluntas extra ejus substantiam
sit? Unde non eum modo velle hoc, modo velle illud; sed semel et simul et
semper velle omnia quae vult; non iterum et iterum, neque nunc ista nunc
illa, nec velle postea quod nolebat, aut nolle quod volebat prius: quia
talis voluntas mutabilis est, et omne mutabile aeternum non est; Deus autem
noster aeternus est. Item quod mihi dicit* in aurem interiorem, exspectatio
rerum venturarum fit contuitus cum venerint; idemque contuitus fit memoria
cum praeterierint: omnis porro intentio quae ita variatur, mutabilis est;
et omne mutabile aeternum non est: Deus autem noster aeternus est." Haec
colligo atque conjungo et invenio Deum meum, Deum aeternum, non aliqua nova
voluntate condidisse creaturam, nec scientiam ejus transitorium aliquid
pati.

19. "Quid ergo dicetis, contradictores? An falsa sunt ista?" "Non,"
inquiunt. "Quid illud? num falsum est omnem naturam formatam materiamve
formabilem non esse, nisi ab illo qui summe bonus est, quia summe est?"
"Neque hoc negamus," inquiunt. "Quid igitur? an illud negatis, sublimem
quamdam esse creaturam tam casto amore cohaerentem Deo vero et vere
aeterno, ut quamvis ei coaeterna non sit, in nullam tamen temporum
varietatem et vicissitudinem ab illo se resolvat et defluat, sed in ejus
solius veracissima {234} contemplatione requiescat?" Quoniam tu, Deus,
diligenti te quantum praecipis, ostendis ei te et sufficis ei; et ideo non
declinat a te, nec ad se[322]. Haec est domus[323] Dei non terrena, neque
ulla coelesti mole corporea, sed spiritualis et particeps aeternitatis
tuae, quia sine labe in aeternum*. [Sidenote: Ps. 148, 6.]_Statuisti enim
eam in saeculum et in saeculum saeculi; praeceptum posuisti et non
praeteribit_. Nec tamen tibi Deo coaeterna, quoniam non sine initio; facta
est enim.

20. Nam etsi non invenimus tempus ante illam, [Sidenote: Eccli. 1,
4.]_prior quippe omnium creata est sapientia_; nec utique illa Sapientia
tibi, Deus noster, Patri suo plane coaeterna et aequalis et _per quam
creata sunt omnia_, et in quo _Principio fecisti coelum et terram_