terius _vocem laudis ejus_, quid tandem falsum esse
contenditis? An quia erat informis materies, ubi propter nullam formam
nullus ordo erat; ubi autem nullus ordo erat, nulla esse vicissitudo
temporum poterat; et tamen hoc pene nihil, inquantum non omnino nihil erat,
ab illo utique erat a quo est quidquid est, quod utcumque aliquid est? "Hoc
quoque," aiunt, "non negamus."

[Sidenote: XVI. Rem habere non vult cum iis qui contradicunt veritati
divinae.]

23. Cum his enim volo coram te aliquid colloqui, Deus meus, qui haec omnia,
quae intus in mente mea non tacet veritas tua, vera esse concedunt*. Nam
qui haec negant, latrent quantum volunt et obstrepant sibi; persuadere
conabor ut quiescant, et viam praebeant ad se verbo tuo: quod 1. si
noluerint et repulerint me; obsecro, Deus meus, [Sidenote: Ps. 27, 1.]_ne_
tu _sileas a me_. Tu loquere in corde meo veraciter; solus enim sic
loqueris; et dimittam eos foris sufflantes in pulverem, et excitantes
terram in oculos suos; et _intrem in cubile meum_, et cantem tibi amatoria,
gemens inenarrabiles gemitus in peregrinatione mea, et recordans Jerusalem,
extento in eam sursum corde, Jerusalem patriam meam, _Jerusalem matrem_
meam, teque super eam regnatorem, illustratorem, patrem, tutorem, maritum,
castas et fortes delicias, et solidum gaudium, et omnia bona ineffabilia
simul omnia; quia unum {236} summum et verum bonum: et non avertar, donec
in ejus pacem matris charissimae, ubi sunt _primitiae spiritus_[326] mei,
unde mihi ista certa sunt, colligas totum quod sum, a dispersione[327] et
deformitate hac, et conformes atque confirmes in aeternum, Deus meus,
misericordia mea. Cum his autem qui cuncta illa quae vera sunt, falsa esse
non dicunt, honorantes et in culmine sequendae auctoritatis nobiscum
constituentes illam per sanctum Moysen editam sanctam Scripturam tuam, et
tamen nobis aliquid contradicunt, ita loquor: Tu esto, Deus noster, arbiter
inter confessiones meas et contradictiones eorum.

[Sidenote: XVII. Ut coeli et terrae nominibus aliud et aliud intelligi
potest.]

24. Dicunt enim: "Quamvis vera sint haec, non ea tamen duo Moyses
intuebatur, cum revelante spiritu diceret: [Sidenote: Gen. 1. 1.]_In
principio fecit Deus coelum et terram._ Non coeli nomine spiritualem vel
intellectualem illam creaturam, semper faciem Dei contemplantem
significavit; nec terrae nomine informem materiam." "Quid igitur?" "Quod
nos dicimus," inquiunt, "hoc ille vir sensit, hoc verbis istis eloc