cisti, et _ecce bona valde_; quia et nos
videmus* ea, et _ecce omnia bona valde_. In singulis generibus operum
tuorum, cum dixisses ut fierent et facta essent, illud atque illud*
_vidisti quia bonum est_. Septies numeravi scriptum esse _te vidisse quia
bonum est quod fecisti_: et hoc octavum est, quia _vidisti omnia quae
fecisti; et ecce_ non solum bona, sed etiam _valde bona_ tanquam simul
omnia. Nam singula tantum _bona_ erant; simul autem _omnia_ et _bona_, et
_valde_. Hoc dicunt* etiam pulchra quaeque corpora; quia longe multo
pulchrius est corpus quod ex membris pulchris omnibus constat, quam ipsa
membra singula quorum ordinatissimo conventu completur universum, quamvis
et illa etiam singillatim pulchra sint[375].

{275}

[Sidenote: XXIX. Quomodo intelligendum quod Deus octies vidit bona esse
opera sua.]

44. Et attendi ut invenirem, utrum septies vel octies videris quia bona
sunt opera tua, cum tibi placuerunt; et in tua visione non inveni tempora,
per quae intelligerem quod toties videris quae fecisti, et dixi: "O Domine,
nonne ista Scriptura tua vera est, quoniam tu verax et veritas edidisti*
eam? Cur ergo tu mihi dicis non esse in tua visione tempora; et ista
Scriptura tua mihi dicit, per singulos dies ea quae fecisti te _vidisse
quia bona sunt_; et cum ea numerarem, inveni quoties?" Ad haec tu dicis
mihi, quoniam tu es Deus meus, et dicis voce forti in aure interiore servo
tuo, perrumpens meam surditatem, et clamans: "O homo, nempe quod Scriptura
mea dicit, ego dico. Et tamen illa temporaliter dicit, Verbo autem meo
tempus non accidit, quia aequali mecum aeternitate consistit. Sic ea quae
vos per Spiritum meum videtis, ego video; sicut ea quae vos per Spiritum
meum dicitis, ego dico. Atque ita, cum vos temporaliter ea videatis, non
ego temporaliter video; quemadmodum, cum vos temporaliter ea dicatis, non
ego temporaliter dico."

[Sidenote: XXX. Manichaeorum deliria.]

45. Et audivi, Domine Deus meus, et elinxi stillam dulcedinis ex tua
veritate, et intellexi quoniam sunt quidam[376] quibus displicent opera
tua; et multa eorum dicunt te fecisse necessitate compulsum, sicut fabricas
coelorum et compositiones siderum: et haec non de tuo[377], sed jam fuisse
alibi creata et aliunde, quae tu contraheres et compaginares atque
contexeres, cum de hostibus victis[378] mundana moenia molireris, ut ea
{276} constructione devincti*, adversus te iterum rebellare non possent.
Alia vero nec fecisse te, nec omnino compeg