isse, sicut omnes carnes et
minutissima quaeque animantia, et quidquid radicibus terram tenet: sed
hostilem mentem naturamque aliam, non abs te conditam, tibique contrariam,
in inferioribus mundi locis ista gignere atque formare. Insani dicunt haec,
quoniam non per Spiritum tuum vident opera tua, nec te cognoscunt in eis.

[Sidenote: XXXI. Piis idem probatur quod Deo placuit.]

46. Qui autem per Spiritum tuum vident ea, tu vides in eis. Ergo cum vident
quia bona sunt, tu vides quia bona sunt: et quaecumque propter te placent,
tu in eis places*; et quae per Spiritum tuum placent nobis, tibi placent in
nobis. [Sidenote: 1 Cor. 2, 11. 12.]_Quis enim scit hominum quae sunt
hominis, nisi spiritus hominis qui in ipso est? sic et quae Dei sunt nemo
scit, nisi Spiritus Dei. Nos autem_, inquit, _non spiritum hujus mundi
accepimus, sed Spiritum qui ex Deo est, ut sciamus quae a Deo donata sunt
nobis_. Et admoneor ut dicam: "Certe _nemo scit quae Dei sunt, nisi
Spiritus Dei_. Quomodo ergo scimus et nos quae a Deo donata sunt nobis?"
Respondetur mihi quoniam quae per ejus Spiritum scimus, etiam sic _nemo
scit, nisi Spiritus Dei_. Sicut enim recte dictum est, [Sidenote: Mat. 10,
20.]_Non enim vos estis qui loquimini_, eis qui in Dei Spiritu loquerentur;
sic recte dicitur, 'Non vos estis qui scitis,' eis qui in Dei Spiritu
sciunt. Nihilominus igitur recte dicitur, 'Non vos estis qui videtis,' eis
qui in Spiritu Dei vident: ita quidquid in Spiritu Dei _vident quia bonum
est_, non ipsi, sed Deus _videt quia bonum est_. Aliud ergo est, ut putet
quisque malum esse quod bonum est, quales supradicti sunt; aliud, ut quod
bonum est, _videat_ homo _quia bonum est_; (sicut multis tua creatura
placet _quia bona est_, quibus tamen non tu places in ea, unde frui magis
ipsa quam te volunt;) aliud autem, ut cum aliquid _videt_ homo _quia bonum
est, Deus_ in illo _videat quia bonum est_; ut scilicet ille ametur in eo
quod fecit[379], qui non amaretur {277} nisi per Spiritum* quem dedit;
[Sidenote: Rom. 5, 5.]_quoniam charitas Dei diffusa est in cordibus nostris
per Spiritum sanctum qui datus est nobis_, per quem _videmus quia bonum
est_ quidquid aliquo modo est: ab illo enim est, qui non aliquo modo est,
sed quod est, est*.

[Sidenote: XXXII. Compendio enarrat opera Dei.]

47. Gratias tibi, Domine. Videmus _coelum et terram_, sive corporalem
partem superiorem atque inferiorem, sive spiritualem corporalemque
creaturam; atque in ornatu* harum partiu