men eigenlijk heeft gevonden:
en men durft het gewelf niet verder te ontgraven, uit vrees dat het
zal instorten en het souterrain verstoppen. Heeft men hier boven op de
antieke bouwwerken later andere gebouwen aangebracht, zoo als meermalen
het geval is in die romeinsche steden, die door de barbaren werden
ingenomen en bezet? Of hebben wij hier werkelijk een grafgewelf, eene
krypt voor ons? Wij kunnen bij ons vluchtig bezoek dit niet uitmaken,
en hebben ook geen tijd, de oplossing van dit vraagstuk af te wachten:
morgen hopen wij reeds ver weg te zijn. De heer Glavinich echter is
zeer opgewonden en vol hoop.

Toen zij nog eene romeinsche kolonie was en tijdens hare verdelging
door de barbaren, was de stad geheel omgeven door een versterkten
muur: een klein gedeelte van dien muur is aan de oostzijde nog
zichtbaar, maar naar den kant der rivier kan men zijn spoor niet
volgen; daarentegen is het noordelijk gedeelte vrij wel bewaard,
en de uitspringende hoeken der torens en bolwerken zijn zelfs
voor de oningewijden te herkennen; over het geheel genomen, geeft
deze omwalling een vrij duidelijk denkbeeld van het stelsel van
fortificatie der romeinsche steden. Ik moet hier echter bijvoegen,
dat men niet zoo zeer de vestingwerken zelven, maar alleen het
plan dier werken kan wedervinden. Ditzelfde geldt trouwens van
de openbare gebouwen, het raadhuis, het forum, het rechthuis, de
verschillende tempels, de schouwburgen en het gymnasie. Men weet uit
de berichten der oude schrijvers, dat Salona ook eene wapenfabriek,
eene schatkamer, een vrouwengesticht en een baphium, dat wil zeggen
eene inrichting voor het verwen van stoffen, bezat. Deze laatste
gebouwen behoorden aan den staat, en stonden onder het toezicht van
beambten, procuratores genoemd, aan wier hoofd de zoogenaamde "graven
der heilige uitdeelingen," zoo veel als keizerlijke aalmoezeniers,
waren geplaatst. De verwerij was voor het persoonlijk gebruik des
Keizers, wien bij eene wet het uitsluitend recht was toegekend om
stoffen purperkleurig te verwen; overtreding dezer wet door andere
inrichtingen werd als een staatsmisdaad gestraft. Salona had ook een
haven van eenige beteekenis; maar om daarvan de overblijfselen terug
te vinden, zal men langs en waarschijnlijk ook in de Adriatische-zee
nasporingen en opgravingen moeten doen.

De heer Glavinich toonde ons het theater en amphitheater, die zeer goed
te herkennen zijn: zij zijn geheel opgegraven en zouden gemakkelijk
he