ngewezen punt van
uitgang; daar moesten wij de noodige toebereidselen voor onze reis
maken en ons het een en ander aanschaffen. Van de weinige uren,
die wij beschikbaar hadden, maakten wij gebruik om het geologisch
museum van Kolosvar te bezoeken, onder geleide van den heer Brassay,
een geleerde, die misschien beter dan eenig ander met zijn vaderland
bekend is, en die door de zeldzame welwillendheid, waarmede hij de
vreemdelingen ontvangt, aan allen eene aangename herinnering van
dat land medegeeft. Onder zijne aanwijzing, hadden wij het genoegen,
in de zalen van het museum, als het ware een kort begrip te zien van
alle mijndistrikten, die wij gingen bezoeken; onder al de minerale
schatten, waaraan dit Land der Wouden zoo overrijk is, toonde men ons
ook blokken van dien prachtigen, witten en violetachtigen rotssteen,
het ditroiet, dat misschien binnen kort de fraaiste zuilen zal
opleveren, welke tot hiertoe door menschenhanden zijn opgericht.

Het was reeds volslagen duister, toen wij te Thorda, ons eerste
station, aankwamen. Deze echt magyaarsche stad, ondanks haar duitschen
naam van Thorenburg, ligt aan de oevers van den Aranyos of Goudrivier,
tegen de laatste hellingen van een voorgebergte, dat het stroomgebied
van den Maros van dat van den Szamos scheidt. Thorda is een der
beroemdste punten van geheel Zevenbergen: aan de overzijde van den
Aranyos strekt zich de wijde vlakte uit, waaraan de Walachen den
naam geven van het Veld van Trajanus, omdat de romeinsche Keizer
hier eene beslissende overwinning behaalde op hunne destijds nog
barbaarsche voorouders. Nog andere bloedige gevechten zijn hier
geleverd tusschen de verschillende volksstammen, die elkander
het bezit van Zevenbergen betwistten: want Thorda is het door de
natuur aangewezen punt van overgang tusschen de twee belangrijkste
stroombekkens van het geheele land, en iedere veroveraar moest in
de eerste plaats trachten, dezen strategischen sleutel in handen te
krijgen. De nationale milicie kampeerde vroeger telken jare in deze
van bloed doorweekte velden, bij de Hongaren bekend onder den naam
van Keresztes-mesoe (het Kruisvaardersveld); daar ook vertoonde de
legeraanvoerder zich aan zijne soldaten, alvorens men ten oorloge trok.

Maar aan den naam van Thorda hechten zich nog andere herinneringen van
meer vredelievenden aard. In deze stad werd, ten jare 1545, tusschen
de Magyaren, de Szeklers en de Saksers het verbond van vriendschap
gesloten, dat de grondslag