steden en dorpen vernield. Overal heerschte verderf
en moord en toomelooze balddadigheid. Wat wonder, dat de toen
met zoo ruwe hand geslagen wonden pijnlijke litteekenen hebben
nagelaten? De verscheurde en zwart gebrande muren van Atlanta
zijn nog niet verdwenen; de wrok en bitterheid in de harten der
wreed mishandelde, vertrapte bevolking van het Zuiden is nog niet
gestorven. De wonden, in den burgeroorlog geslagen, genezen niet dan
zeer langzaam. Een krijg tusschen de stammen verdeelde voor immer de
kinderen Israels. De worsteling tusschen de patriciers en plebejers
heeft eeuwen lang de ontwikkeling van Rome tegen gehouden. Inwendige
tweespalt leverde Sevilla in handen der Mooren, en Dublin in handen
der Saksers; straatgevechten en onlusten openden de poorten van
Constantinopel voor de Turken. Godsdienstoorlogen verzwakten Frankrijk
en putten Duitschland uit. De aanslag op Freiburg heeft een nog niet
gedoofden wrok achtergelaten in het hart der katholieke kantons van
Zwitserland. Maar geen feller en bitterder burgeroorlog, dan die,
waaraan een sociale kwestie tot oorzaak of voorwendsel strekt. Lange
jaren moesten er verloopen, eer Rome zich had hersteld van haar kamp
met Spartacus. De engelsche maatschappij werd door den opstand van
Cade tot in haar grondslagen geschokt. De bevolking van Wurzburg
en Rothenburg denkt nog met schrik aan den opstand van Muenzer. De
strijd der Commune in Frankrijk is noch vergeten noch geeindigd,
en evenmin de communistische en federalistische beweging in Spanje.
"Zijn er veel leden van den Blanken Bond in Georgie? vroeg ik aan
een lid van den Senaat te Atlanta.
--Ja, antwoordde hij onbewimpeld; in alle distrikten waar ge blanken
en zwarten te zamen vindt, vindt ge ook leden van de blanke en van de
zwarte ligue. Dit is een noodzakelijk gevolg van den toestand. Ook in
Atlanta hebben wij blanke verbondenen; maar gij moet niet meenen dat
daaronder hier in Georgie zulke eerlooze schurken zijn, als waarvan
Sheridan spreekt en waarvan de republikeinsche bladen zoo veel weten
te verhalen. Daar is een echte en een valsche Blanke Bond. De echte
Bond bestaat uit eene vereeniging van conservatieven, die de orde
wenschen te handhaven en den eigendom te beveiligen; de valsche,
uit een hoop avonturiers, die den vrede wenschen te verstoren,
en huizen en landgoederen willen plunderen. Tot welk van deze twee
Bonden zouden wij, naar uwe meening, wel behooren: wij, die genoegzaam
al het land in Georgie
|