baarheid vervuld waren voor
de getuigenissen der Synode. Dan uitte de gemeente haar tucht-oefening op
verschillende wijze. Typisch was de reactie in een eenvoudige Zeeuwse gemeente.
Toen een nieuwe predikant zijn intree deed, hadden verschillende gemeenteleden
het kippenhok van de pastorie van kippen voorzien. Maar toen de nieuwe dominee
enige tijd later een kanselafkondiging niet voorlas, was een van de goede gevers
zo diep teleurgesteld dat hij zijn kip uit het kippenhok weer weghaalde! (186)

Voorwaar, in die tijd wel een zeer indringende manier van tuchtoefening over een
voorganger.

<62>

4. MATHEID

a. De situatie (30 maart tot einddecember 1941)

Belangrijke ontwikkelingen vonden in deze maanden plaats, tengevolge waarvan de
bevolking in de bezette gebieden heen en weer geslingerd werd tussen gevoelens
van hoop en teleurstelling.
Op 6 april begon de Duitse invasie in Joegoslavie en Griekenland. In dit laatste
land hadden de Italianen vele nederlagen moeten incasseren. Nu was de strijd
evenwel snel beslecht: op 30 april verlieten de laatste Engelse troepen Griekenland.
20 dagen later was ook het eiland Kreta geheel in Duitse handen. Joegoslavie werd
eveneens vernietigend verslagen. Duitsland scheen onoverwinnelijk.
Op 10 mei vloog Rudolf Hess naar Engeland. De wildste speculaties deden uiteraard
de ronde.
De Duitse aanval op Rusland begon op 22 juni. Tot aan het einde van de oorlog
zouden de steeds wisselende krijgskansen aldaar met hartstocht gevolgd worden
door de Nederlanders: ons toekomstig lot hing immers grotendeels af van de uitkomst
van deze strijd.
De Britten begonnen in Noord-Afrika, na hun ernstige nederlaag tegen de Duitse
generaal Rommel, een tegenoffensief op 18 november.
Op 7 december vielen Japanse vliegtuigen onverhoeds de Amerikaanse vlootbasis
te Pearl Harbour aan en vernietigden een groot deel van de Amerikaanse vloot:
de oorlog tussen Japan en Amerika was begonnen. Op 11 december verklaarden
Duitsland en Italie de oorlog aan de Verenigde Staten. Wij koesterden nieuwe hoop.

11 maart: zo juist hoorde ik dat het Leger des Heils ontbonden is. Het Calvinistisch
Weekblad is verboden.
Ik heb nog een fiets kunnen kopen met banden. Banden zijn erg schaars; ze zijn
alleen op vergunning te krijgen maar die worden haast niet gegeven.
6 april.- Het Italiaanse koloniale rijk bestaat niet meer: Addis Abeba is gevallen.
Met Pasen krijgen we een extra ei.

<63>

13 april de Duitsers hebben Benghasi