eid, gemachtigd (zie hfdst. 2, b).
Ds. Meijster was, behalve praeses (voorzitter) van de synode, ook praeses van
de kerkeraad van Rotterdam. In de notulen van een vergadering van die raad, welke
onder zijn leiding stond, vond ik vermeld:
Het adres van 22 februari aan Seyss-Inquart is niet ter kennis van de gemeente
gebracht. Hierover wordt gesproken, alsmede over de bedoeling van de zinsnede:
'Om der wille van het recht Gods mag door niemand enige medewerking worden verleend
aan daden van onrecht, omdat men zich daardoor aan het onrecht medeschuldig maakt'.
Aan ouderlingen en diakenen zal een afschrift van dit adres worden ter hand gesteld.
[7.4]
De bedoeling van de uit het protest geciteerde zinsnede lijkt ons glashelder;
maar om deze aansporing tot ongehoorzaamheid aan de bezettende macht publiekelijk
voor te lezen en eventueel zelf te volbrengen, daar had men blijkbaar moeite mee...
Wegens zijn lid-zijn van het Nationaal Comite (een overkoepelende geheime
organisatie, waarin hij fungeerde als de militaire specialist) werd dr. J.J.C.
van Dijk op 1 april 1943 gearresteerd. Dr. A.A.L. Rutgers volgde hem op in het I.K.O.
Ruim twee maanden na de afkondiging - op zaterdagavond 1 mei - werd ik door twee
agenten gegrepen en opgesloten in de cel van het politiebureau. Ik was na achten
op straat geweest, ofschoon de Duitsers vanwege de uitgebroken staking "avondklok"
hadden gedecreteerd. Gelukkig wisten de agenten niet dat mijn broer (die wist te
ontsnappen) en ik zo juist een oproep hadden aangeplakt om de staking voort te zetten.
<106>
Een van de twee agenten was Gereformeerd. Ik vraag me af of hij de moed zou hebben
gehad om me te laten lopen, als het hierboven besproken protest ("medewerking maakt
medeschuldig") ook in onze kerk was afgelezen.
d. Nog een schep er bovenop
Aukes, de biograaf van mgr. de Jong, verhaalt dat de aartsbisschop in een brief
aan de overige bisschoppen schreef:
Het tempo waarin de gebeurtenissen zich afspelen, is haast niet bij te houden.
Wij sturen daarom een koerier. Eerst zouden alleen de Joden ter sprake gebracht
worden, en nauwelijks was de discussie afgesloten, of er kwam bij het gewelddadig
wegvoeren van studenten en andere jeugdige personen. Wij hebben U daarover reeds
geschreven. Intussen zaten ook de Protestanten niet stil. (Men had in die kring
een request aan de Rijkscommissaris opgesteld). Wij zouden dat niet weten te
verbeteren.
Het was de bedoeling dat dit request door
|