o ver
vergeten hadt, lieve JEZUS, waarlyk men had u den verheffenden
marteldood op Golgotha niet gegund, en 't ware uw lot geworden
gelykenisjes te verzinnen om de kinderen van Schmoel te amuzeeren.

MVIII.

Ik heb in een der vorige hoofdstukken betoogd dat specialiteiten geen
nut stichten in de Volksvertegenwoordiging, en dat alzoo het aanpryzen
en kiezen der zoodanigen nadeelig werkt. Doch ook meer rechtstreeks
dan door niet nuttig te zyn alleen, wordt het gehalte eener Vergadering
door dat verderfelyk specialismus verlaagd. Specialiteiten, ten-arbeid
gesteld buiten hun bepaalden werkkring, veroorzaken pozitief kwaad.

De man die zich uitsluitend toelegt op een vak, is van het gewicht
daarvan doordrongen, en wordt beheerscht door de neiging dat gewicht
te overschatten. Een specialiteit is uit den aard der zaak pedant of
erger. De zeeman minacht den onnoozele die niet weet dat men "aan" dek
zegt, in-plaats van "op" dek. De industrieel staat verbaasd over de
hoofdigheid van den militair, die in 't belang van 'n zoogenaamd
defensie-stelsel, andere inzichten dan de zynen voorstaat omtrent de
richting van 'n spoorweg. De geleerde ergert zich aan den financier
wiens bekrompenheid zekere uitgaaf voor 'n wetenschappelyk doel, wil
schrappen van de begrooting. De grondeigenaar--specialiteit van
ryk-zyn, ryk-blyven en ryker-worden--klaagt over 't Jacobinisme van
den staathuishoudkundige die op herziening van 't kadaster aandringt.
De fabrikant roept wraak over de voorstanders van lage tarieven.
Enz. enz.

Wordt het algemeen belang door dien nayver gebaat? Dit is onmogelyk.
We hebben in zulke Vergadering niet meer te doen met de veronderstelde
som van opgetelde intelligentien, het Volk moet zich behelpen met de
verschillen die er overblyven na wederzydsche neutralizatie van kracht,
en ook de waarde van deze restantjes wordt op hare beurt door
ongelyksoortigheid en divergentie vernietigd.

* * * * *

Het is ten-onrechte dat men de onderscheiden takken van wetenschap in
twee hoofdsoorten verdeelt, waarvan de eene den naam _exakte
wetenschap_ draagt, in-tegenstelling naar 't schynt van de andere
welker benaming nog moet worden uitgevonden. Men durft niet zeggen;
_inexakt_ en deze schroom is te pryzen. Want _inexakte_ wetenschappen
zyn er niet. Alleen ons _weten_ is inexakt, doch het ideaal der
wetenschap laat geen onjuistheid, geen transaktie met omstandigheden,
geen fiktie, en dus geen