et ad vitam
communem adduxisse, ut de virtutibus et vitiis omninoque de bonis rebus et
malis quaereret, caelestia autem vel procul esse a nostra cognitione
censeret vel, si maxime cognita essent, nihil tamen ad bene vivendum
_valere_. 16. Hic in omnibus fere sermonibus, qui ab iis qui illum
audierunt perscripti varie _et_ copiose sunt, ita disputat ut nihil
adfirmet ipse, refellat alios: nihil se scire dicat nisi id ipsum, eoque
praestare ceteris, quod illi quae nesciant scire se putent, ipse se nihil
scire, id unum sciat, ob eamque rem se arbitrari ab Apolline omnium
sapientissimum esse dictum, quod haec esset una omnis sapientia non
arbitrari sese scire quod nesciat. Quae cum diceret constanter et in ea
sententia permaneret, omnis eius oratio tamen in virtute laudanda et in
hominibus ad virtutis studium cohortandis consumebatur, ut e Socraticorum
libris, maximeque Platonis, intellegi potest. 17. Platonis autem
auctoritate, qui varius et multiplex et copiosus fuit, una et consentiens
duobus vocabulis philosophiae forma instituta est, Academicorum et
Peripateticorum: qui rebus congruentes nominibus differebant. Nam cum
Speusippum, sororis filium, Plato philosophiae quasi heredem reliquisset,
duos autem praestantissimo studio atque doctrina, Xenocratem Chalcedonium
et Aristotelem Stagiritem, qui erant cum Aristotele, Peripatetici dicti
sunt, quia disputabant inambulantes in Lycio, illi autem, qui Platonis
instituto in Academia, quod est alterum gymnasium, coetus erant et sermones
habere soliti, e loci vocabulo nomen habuerunt. Sed utrique Platonis
ubertate completi certam quandam disciplinae formulam composuerunt et eam
quidem plenam ac refertam, illam autem Socraticam dubitationem de omnibus
rebus et nulla adfirmatione adhibita consuetudinem disserendi reliquerunt.
Ita facta est, quod minime Socrates probabat, ars quaedam philosophiae et
rerum ordo et descriptio disciplinae. 18. Quae quidem erat primo duobus, ut
dixi, nominibus una: nihil enim inter Peripateticos et illam veterem
Academiam differebat. Abundantia quadam ingeni praestabat, ut mihi quidem
videtur, Aristoteles, sed idem fons erat utrisque et eadem rerum
expetendarum fugiendarumque partitio.

V. Sed quid ago? inquit, aut sumne sanus, qui haec vos doceo? nam etsi non
sus Minervam, ut aiunt, tamen inepte quisquis Minervam docet. Tum Atticus:
Tu vero, inquit, perge, Varro: valde enim amo nostra atque nostros, meque
ista delectant, cum Latine dicuntur, et isto m