inde quo modo suscipere aliquam
rem aut agere fidenter audebit, cum certi nihil erit quod sequatur? cum
vero dubitabit quid sit extremum et ultimum bonorum, ignorans quo omnia
referantur, qui poterit esse sapientia? Atque etiam illud perspicuum est,
constitui necesse esse initium, quod sapientia, cum quid agere incipiat,
sequatur, idque initium esse naturae accommodatum. Nam aliter
appetitio--eam enim volumus esse [Greek: hormen]--, qua ad agendum
impellimur, et id appetimus, quod est visum, moveri non potest. 25. Illud
autem, quod movet, prius oportet videri eique credi: quod fieri non potest,
si id, quod visum erit, discerni non poterit a falso. Quo modo autem moveri
animus ad appetendum potest, si id, quod videtur, non percipitur
accommodatumne naturae sit an alienum? Itemque, si quid offici sui sit non
occurrit animo, nihil umquam omnino aget, ad nullam rem umquam impelletur,
numquam movebitur. Quod si aliquid aliquando acturus est, necesse est id ei
verum, quod occurrit, videri. 26. Quid quod, si ista vera sunt, ratio omnis
tollitur, quasi quaedam lux lumenque vitae, tamenne in ista pravitate
perstabitis? Nam quaerendi initium ratio attulit, quae perfecit virtutem,
cum esset ipsa ratio confirmata quaerendo. Quaestio autem est appetitio
cognitionis quaestionisque finis inventio. At nemo invenit falsa, nec ea,
quae incerta permanent, inventa esse possunt, sed, cum ea, quae quasi
involuta fuerunt, aperta sunt, tum inventa dicuntur. Sic et initium
quaerendi et exitus percipiendi et comprehendendi tenet_ur_. Itaque
argumenti conclusio, quae est Graece [Greek: apodeixis], ita definitur:
'ratio, quae ex rebus perceptis ad id, quod non percipiebatur, adducit.'

IX. 27. Quod si omnia visa eius modi essent, qualia isti dicunt, ut ea vel
falsa esse possent, neque ea posset ulla notio discernere, quo modo
quemquam aut conclusisse aliquid aut invenisse diceremus aut quae esset
conclusi argumenti fides? Ipsa autem philosophia, quae rationibus progredi
debet, quem habebit exitum? Sapientiae vero quid futurum est? quae neque de
se ipsa dubitare debet neque de suis decretis, quae philosophi vocant
[Greek: dogmata], quorum nullum sine scelere prodi poterit. Cum enim
decretum proditur, lex veri rectique proditur, quo e vitio et amicitiarum
proditiones et rerum publicarum nasci solent. Non potest igitur dubitari
quin decretum nullum falsum possit esse sapientique satis non sit non esse
falsum, sed etiam stabile, fixum, ratum esse debeat