Stoicis, summum bonum esse frui rebus iis, quas
primas natura conciliavisset. Honeste autem vivere, quod ducatur a
conciliatione naturae, Zeno statuit finem esse bonorum, qui inventor et
princeps Stoicorum fuit.
XLIII. 132. Iam illud perspicuum est, omnibus iis finibus bonorum, quos
exposui, malorum finis esse contrarios. Ad vos nunc refero quem sequar:
modo ne quis illud tam ineruditum absurdumque respondeat: 'Quemlibet, modo
aliquem.' Nihil potest dici inconsideratius. Cupio sequi Stoicos.
Licetne--omitto per Aristotelem, meo iudicio in philosophia prope
singularem--per ipsum Antiochum? qui appellabatur Academicus, erat quidem,
si perpauca mutavisset, germanissimus Stoicus. Erit igitur res iam in
discrimine. Nam aut Stoicus constituatur sapiens aut veteris Academiae.
Utrumque non potest. Est enim inter eos non de terminis, sed de tota
possessione contentio. Nam omnis ratio vitae definitione summi boni
continetur, de qua qui dissident, de omni vitae ratione dissident. Non
potest igitur uterque sapiens esse, quoniam tanto opere dissentiunt, sed
alter. Si Polemoneus, peccat Stoicus, rei falsae adsentiens--nam vos quidem
nihil esse dicitis a sapiente tam alienum--: sin vera sunt Zenonis, eadem
in veteres Academicos _et_ Peripateticos dicenda. Hic igitur neutri
adsentietur? Sin, inquam, uter est prudentior? 133. Quid? cum ipse
Antiochus dissentit quibusdam in rebus ab his, quos amat, Stoicis, nonne
indicat non posse illa probanda esse sapienti? Placet Stoicis omnia peccata
esse paria. At hoc Antiocho vehementissime displicet. Liceat tandem mihi
considerare utram sententiam sequar. Praecide, inquit: statue aliquando
quidlibet. Quid, quod quae dicuntur et acuta mihi videntur in utramque
partem et paria? nonne caveam ne scelus faciam? Scelus enim dicebas esse,
Luculle, dogma prodere. Contineo igitur me, ne incognito assentiar: quod
mihi tecum est dogma commune. 134. Ecce multo maior etiam dissensio. Zeno
in una virtute positam beatam vitam putat. Quid Antiochus? Etiam, inquit,
beatam, sed non beatissimam. Deus ille, qui nihil censuit deesse virtuti,
homuncio hic, qui multa putat praeter virtutem homini partim cara esse,
partim etiam necessaria. Sed ille vereor ne virtuti plus tribuat quam
natura patiatur, praesertim Theophrasto multa diserte copioseque dicente.
Et hic metuo ne vix sibi constet, qui cum dicat esse quaedam et corporis et
fortunae mala, tamen eum, qui in his omnibus sit, beatum fore censeat, si
sapiens sit. Dist
|