Notum est totum carmen incisum in sepulcro. Iure igitur gravis, cuius de
laudibus omnium esset fama consentiens. Quem virum nuper P. Crassum,
pontificem maximum, quem postea M. Lepidum eodem sacerdotio praeditum
vidimus! Quid de Paulo aut Africano loquar, aut, ut iam ante, de Maximo?
Quorum non in sententia solum, sed etiam in nutu residebat auctoritas.
Habet senectus, honorata praesertim, tantam auctoritatem, ut ea pluris sit
quam omnes adulescentiae voluptates.

XVIII. 62 Sed in omni oratione mementote eam me senectutem laudare, quae
fundamentis adulescentiae constituta sit. Ex quo efficitur id, quod ego
magno quondam cum assensu omnium dixi, miseram esse senectutem quae se
oratione defenderet. Non cani nec rugae repente auctoritatem arripere
possunt, sed honeste acta superior aetas fructus capit auctoritatis
extremos. 63 Haec enim ipsa sunt honorabilia, quae videntur levia atque
communia, salutari appeti decedi assurgi deduci reduci consuli, quae et
apud nos et in aliis civitatibus, ut quaeque optime morata est, ita
diligentissime observantur. Lysandrum Lacedaemonium, cuius modo feci
mentionem, dicere aiunt solitum Lacedaemonem esse honestissimum domicilium
senectutis; nusquam enim tantum tribuitur aetati, nusquam est senectus
honoratior. Quin etiam memoriae proditum est, cum Athenis ludis quidam in
theatrum grandis natu venisset, magno consessu locum nusquam ei datum a
suis civibus, cum autem ad Lacedaemonios accessisset, qui, legati cum
essent certo in loco considerant, consurrexisse omnes illi dicuntur et
senem sessum recepisse; 64 quibus cum a cuncto consessu plausus esset
multiplex datus, dixisse ex eis quendam Atheniensis scire quae recta
essent, sed facere nolle. Multa in nostro collegio praeclara, sed hoc de
quo agimus, in primis, quod, ut quisque aetate antecedit, ita sententiae
principatum tenet, neque solum honore antecedentibus, sed eis etiam, qui
cum imperio sunt, maiores natu augures anteponuntur. Quae sunt igitur
voluptates corporis cum auctoritatis praemiis comparandae? Quibus qui
splendide usi sunt, ei mihi videntur fabulam aetatis peregisse nec tamquam
inexercitati histriones in extremo actu corruisse.

65 At sunt morosi et anxii et iracundi et difficiles senes. Si quaerimus,
etiam avari; sed haec morum vitia sunt, non senectutis. Ac morositas tamen
et ea vitia, quae dixi, habent aliquid excusationis, non illius quidem
iustae, sed quae probari posse videatur: contemni se putant, despici,
illudi;