tur et diliguntur, sic adulescentes senum praeceptis
gaudent, quibus ad virtutum studia ducuntur, nec minus intellego me vobis
quam mihi vos esse iucundos. Sed videtis, ut senectus non modo languida
atque iners non sit, verum etiam sit operosa et semper agens aliquid et
moliens, tale scilicet, quale cuiusque studium in superiore vita fuit.
Quid, qui etiam addiscunt aliquid, ut et Solonem versibus gloriantem
videmus, qui se cotidie aliquid addiscentem dicit senem fieri, et ego feci,
qui litteras Graecas senex didici, quas quidem sic avide arripui quasi
diuturnam sitim explere cupiens, ut ea ipsa mihi nota essent, quibus me
nunc exemplis uti videtis. Quod cum fecisse Socraten in fidibus audirem,
vellem equidem etiam illud, discebant enim fidibus antiqui, sed in litteris
certe elaboravi.

IX. 27 Ne nunc quidem viris desidero adulescentis, is enim erat locus alter
de vitiis senectutis, non plus quam adulescens tauri aut elephanti
desiderabam. Quod est, eo decet uti et quidquid agas agere pro viribus.
Quae enim vox potest esse contemptior quam Milonis Crotoniatae? Qui cum iam
senex esset athletasque se exercentis in curriculo videret, aspexisse
lacertos suos dicitur illacrimansque dixisse, 'at hi quidem mortui iam
sunt'. Non vero tam isti, quam tu ipse, nugator, neque enim ex te umquam es
nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis. Nihil Sex. Aelius tale,
nihil multis annis ante Ti. Coruncanius, nihil modo P. Crassus, a quibus
iura civibus praescribebantur, quorum usque ad extremum spiritum est
provecta prudentia. 28 Orator metuo ne languescat senectute: est enim munus
eius non ingeni solum, sed laterum etiam et virium. Omnino canorum illud in
voce splendescit etiam nescio quo pacto in senectute, quod equidem adhuc
non amisi, et videtis annos. Sed tamen est decorus seni sermo quietus et
remissus, facitque persaepe ipsa sibi audientiam diserti senis composita et
mitis oratio, quam si ipse exsequi nequeas, possis tamen Scipioni
praecipere et Laelio. Quid enim est iucundius senectute stipata studiis
iuventutis? 29 An ne illas quidem viris senectuti relinquimus, ut
adulescentis doceat, instituat, ad omne offici munus instruat? Quo quidem
opere quid potest esse praeclarius? Mihi vero et Cn. et P. Scipiones et avi
tui duo L. Aemilius et P. Africanus comitatu nobilium iuvenum fortunati
videbantur, nec ulli bonarum artium magistri non beati putandi, quamvis
consenuerint vires atque defecerint. Etsi ipsa ista defectio virium
adule