clamatie der
Raadgevende Commissie, die kalmte en vertrouwen aanbeval.
Den 3en September ontving de Prins de te Brussel aanwezige leden der
Staten-Generaal, waaronder degenen die pas uit Parijs teruggekeerd waren.
Zij achtten zich geoorloofd te verklaren, dat Belgie's vurigste wensch de
volledige scheiding tusschen de Zuidelijke en Noorderlijke provincies was,
zonder andere gemeenschap dan het regeerend stamhuis, en dat,
niettegenstaande de opgewondenheid der gemoederen, het behoud van het
vorstenhuis het eenparig verlangen der Belgen bleef. In dezen zin had ook
de Raadgevende Commissie eenparig gestemd. Om 11 uur kwam d'Hoogvorst, de
opperbevelhebber der burgerwacht, omringd door zijne officieren, verklaren
dat hij niet langer voor de veiligheid van den prins borg kon staan, en
verzocht hem Brussel te verlaten; hij drong insgelijks aan op den aftocht
der troepen en op het toestaan der bestuurlijke scheiding.
De prins aarzelde; doch het nieuws van den opstand van Leuven dat zijn
garnizoen verjaagd had, en de aankomst der voorwacht der Luiksche
vrijwilligers gaf hem de overtuiging dat hij aan den wassenden stroom niet
langer zou kunnen wederstaan. Nochtans, vooraleer met minister Van
Gobbelschroy en den hertog van Ursel bij zijnen vader naar den Haag te
vertrekken om eene verzoening te bewerken, deed hij door de Burgerwacht en
den Staf een proclamatie onderteekenen, waarin zij zich "op hunne eer
verbonden, geene verandering van dynastie te dulden en de stad,
bepaaldelijk de paleizen, te beschermen;" dit belangrijk document werd
onderteekend, onder anderen door Sylvain Van de Weyer, Rouppe, Jolly, graaf
Van der Meenen en Van der Linden d'Hoogvorst. Alsdan beval de prins aan de
troepen van 't Paleis, Brussel voor Vilvoorde te verlaten en aan die van
generaal Trip, hunnen aantocht op Leuven te staken.
Op dit oogenblik was dit gedrag van Oranje, hoe eerlijk en ridderlijk ook,
eene grove fout. Hij had bemerkt hoe de overheden overrompeld waren; alleen
zijne aanwezigheid, zelfs nog zonder krachtdadig optreden, was eene
bemoediging voor de ware patriotten, die een overeenkomst met het huis van
Oranje wilden sluiten, en een waarborg voor de rust; zijne afwezigheid
integendeel versterkte de bent der wachten en der Fransche woelmakers in
hare stoutmoedigheid.
* * * * *
Wij hebben gezien hoe de beweging het gansche land aangestoken had. Om
dezelfde reden als te Brussel, namelijk de laatdunken
|