p
Eisden, treedt de Maas op Nederlandsch grondgebied en vormt de
grensscheiding met Belgie, tot voorbij Maaseik, dat zij bespoelt, waarna ze
voor goed ons land verlaat, om zich bij den Briel in de Noordzee te werpen.

De Schelde is de stroom van 't vlakke land en de belangrijkste van Belgie.
Haar geheele loop van aan Kamerijk, waar ze bevaarbaar is, tot aan haar
monding in de Noordzee, bedraagt ongeveer 430 Km., waarvan 107 in
Frankrijk, 233 in Belgie, de overige 90 in Nederland.

Ontsprongen op een hoogvlakte van 110 M. ten noorden van St.-Quentin,
bespoelt ze achtereenvolgens Kamerijk, Valencijn en Conde in Frankrijk,
treedt even boven Antoing in Belgie, stroomt door de provincie Henegouwen
naar Oost-Vlaanderen. Van Doornik baant ze zich een weg door den rotsgrond,
strijkt verder door krijt- en kleilagen langs 't golvend heuvelland tot
voorbij Oudenaarde, om van hier als een breede glanzende streep te
kronkelen door de groene vlakte naar Gent, waar ze met verscheidene
belangrijke kanalen in gemeenschap is, met dat van Brugge, Zeebrugge en
Oostende door de Lei, met het groote zeekanaal van Terneuzen. Te Gent neemt
ze de Lei op, die haar stroom, in oostelijke richting stuwt tot voorbij
Dendermonde, om verder met een bocht zich naar 't noorden te wenden en als
scheidslijn te dienen tusschen het Land van Waas en de provincie Antwerpen.
Voor de stad van denzelfden naam vormt de Schelde een der schoonste havens
van Europa. Een groot gedeelte van zijn levenskracht is Belgie aan zijn
hoofdstroom verschuldigd. Zijn diepte en breedte is zoo groot, dat hij niet
alleen de reusachtigste stoombooten, maar zelfs de zwaarste oorlogsschepen
ontvangen kan.

[Figuur: De Schelde voor Antwerpen]

De Schelde dankt haar belangrijkheid aan den invloed der getijden. Ook in
den Rupel en zelfs in de drie bijrivieren, die hem vormen, de Nete (tot
Lier), de Dijle (tot Mechelen) en de Zenne (tot Vilvoorde) is de werking
van den vloed nog duidelijk waar te nemen.

Te Antwerpen heeft de Schelde bij ebbe een breedte van 500 M.; de vloed
duurt er gemiddeld 5 u. 38 m.

Kalm en rustig glijden al de bijrivieren door het vlakke land, om hun water
naar den hoofdstroom te brengen: de Hene, die haar naam schenkt aan de
provincie, de schilderachtige Lei, de Dender, de Durme en meer andere,
welke ieder op haren weg kleinere stroompjes hebben opgenomen.

Is de aanblik van de breede Schelde indrukwekkend, deze wordt nog verhoogd
door het grootsche tooneel