(23,000 inw.) op de Mandel, na Kortrijk de nijverigste stad van
West-Vlaanderen, met een belangrijke linnen- en hennepmarkt, alsmede
fabrieken van katoen, lijnwaad en linten. Het is de geboorteplaats van den
te vroeg gestorven West-Vlaamschen dichter _Albrecht Rodenbach_.

Izegem (12,000 inw.) met belangrijke schoen- en borstelfabrieken, en Tielt
(11,000 inw.) met linnenweverijen, vlas- en grooten veehandel, laten we
terzijde, evenals Tourhout (10,000 inw.), een zeer oude vervallen stad,
wier oorsprong ongetwijfeld opklimt tot den tijd onzer heidensche
voorouders. Tijdens de middeleeuwen was zij de groote stapelplaats van de
Spaansche en Engelsche wolsoorten; door haar jaarmarkten en handel in
paarden een der bedrijvigste steden van Vlaanderen.

Ten noord-oosten der stad, op 3 Km. afstand, ligt een deel van 't oude
grafelijk slot van Wijnendale, het voormalig zomerverblijf der graven van
Vlaanderen, te beginnen met Robrecht den Vries tot en met Lodewijk van
Nevers. Maria van Bourgondie, dochter van Karel den Stoute, overleed er in
1482, ten gevolge van een val van haar paard.

Hoe verder men naar het noorden en westen trekt, hoe meer de grond zich
effent, tot hij overgaat in de lage vlakte.

Diksmuide aan den IJzer (4,000 inw.) was eenmaal een aanzienlijke haven- en
handelsstad, wier jaarmarkten langs de heele kust bekend waren. Zij bezit
een doksaal, dat te recht om zijn keurige uitvoering als een der schoonste
van West-Europa is bekend. Sedert drie eeuwen geniet de Diksmuidsche boter
een welverdiende faam.

Veurne (5,800 inw.) is de westelijkste, maar ook de meest Vlaamschsprekende
stad van Belgie. De oude kastelenij met haar talrijke dorpen volgde Brugge
en Gent in macht en aanzien op. De groote markt met haar antieke gevels,
haar raadhuis en gerechtshof, met daarachter de indrukwekkende kerk en
toren van St.-Walburgis, is nog altijd een der schilderachtigste pleinen
van geheel Vlaanderen en onder de kleine pleinen van Europa een der
allerliefste. Jaarlijks, op den laatsten Zondag van Juli, lokt de vermaarde
boetprocessie, met haar eigenaardig zeventiende-eeuwsch karakter, duizenden
toeschouwers.

[Figuur: Groote Markt te Veurne]

Heeft men van Diksmuide en Veurne een indruk van verlatenheid meegenomen,
nog droeviger is het gevoel, dat ons bevangt, als men Nieuwpoort
binnentreedt. De groote markt met haar ruime, zeer eigenaardige Gothische
hal, vroeger het middelpunt van haar bedrijvig leven, is thans ledig en