nun povis esti dirata: _Supremum diem obiit, senex et pauper_[3].

Kvazaux sako da ormoneroj novstampitaj estus elsxutata, tiel sonoris
antaux dekkvin aux dudek jaroj la firmo _van Bergen_ kaj _Norris_ al
cxies oreloj. Unu el la plej ricxaj domoj estis reprezentata per tiu
firmo. Sur cxiuj maroj nagxis gxiaj sxipoj, gxiaj magazenoj estis
plenaj je la plej multekostaj trezoroj de Hindujo kaj Ameriko, gxia
oficejo estis plena je lertaj skribistoj. Jes, antaux dudek jaroj vi
devis demandi en la borso aux en la domo de _la Oosterlinge_, de la
granda hansatenejo pri la firmo _van Bergen_ kaj _Norris_; vere bona
informo estus farita al vi.

Sed nun _Johann Geerdes Norris_ estis mortinta jam delonge en
_Amsterdam_, kaj antaux dekkvar tagoj lia antauxa kompaniano estis
sekvinta lin en la tombon, farigxinte almozulo.

Se vi nun en la borso aux en la domo de la _Hansa_ estus demandintaj
pri la firmo _van Bergen_ kaj _Norris_, oni estus eble iginta
vin ripeti pli ol unu fojon la demandon kaj skuinta poste la kapon.
Kiu nun ankoraux konis la firmon _van Bergen_ kaj _Norris_? Nur
la plej maljunaj komercistoj kaj makleristoj rememoris gxin.

Kiel estis tio okazinta?

La respondo pri tio estas facile trovebla. Kiam la domo _van Bergen_
kaj _Norris_ radiis en la plej granda brilo, movigxis labore
ducentmil logxantoj en la muroj de Antverpeno; nun ili estis
kunfandigxintaj gxis okdekmil. Cxu tio suficxas al vi?

Ni jxetu rigardon reen al la pasintaj tagoj!

Estis la dudeka de auxgusto de la malbona jaro dekkvincent okdekkvin.
En tiu tago la reformituloj faris la lastan diservon en la katedralo.
Post la kapitulaco, kiun la urbo estis farinta kun sia potenca
premanto, la princo Aleksandro _de Parma_, la katolicismo denove
estis ekposedonta la sekvantan tagon la sanktejon de Nia Kara
Sinjorino, kiun tiom da tempo gxi devis lasi al la herezuloj.

Estis solena stranga momento, kiam nun, tiun dudekan de auxgusto post
la lasta protestanta prediko la sonaj ondoj de la protestantula
orgeno forruligxis. Silentego farigxis, la popolo sidis kun la kapoj
mallevitaj kaj pregxis mallauxte kaj fajrece. Sed poste ekrompigxis
-- sono duone gxemo, duone furiozkrio subpremita -- longdauxra --
doloro kaj kolerego! Bruo naskigxis, de la segxoj sin levis la
kunvenintaro kaj rapidis furioze kaj konfuze kontraux la pregxejaj
pordoj, kontraux la altaj portaloj, kiujn la katolika parto de la
logxantaro jam cxirkauxsiegxis.

Triumfo kaj malvenko!

Mo