consitutum est humano
iure.

5] Assuevit populus, ut una utantur sacramento, si qui sunt idonei;
id quoque auget reverentiam ac religionem publicarum ceremoniarum.

6] Nulli enim admittuntur, nisi antea explorati.

7] Admonetur etiam homines de dignitate et usu sacramenti, quantam
consolationem afferat pavidis conscientiis, ut discant Deo credere
et omnia bona a Deo exspectare et petere.

8] Hic cultus delectat Deum, talis usus sacramenti alit peitatem
erga Deum.

9] Itaque non videntur apud adversarios missae maiore religione
fieri quam apud nos.

10] Constat autem hanc quoque publicam et longe maximam querelam
omnium bonorum virorum diu fuisse, quod missae turpiter
profanarentur, collatae ad quaestum.

11] Neque enim obscurum est, quam late pateat hic abusus in omnibus
templis, a qualibus celebrentur missae tantum propter mercedem aut
stipendium, quam multi contra interdictum canonum celebrent.

12] Paulus autem graviter minatur his, qui indigne tractant
eucharistiam, quum ait 1 Cor. 11, 27: Qui ederit panem hunc, aut
biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis et sanguinis
Domini.

13] Itaque quum apud nos admonerentur sacerdotes de hoc peccato,
desierunt apud nos privatae missae, quum fere nullae privatae
missae nisi quaestus causa fierent.

14] Neque ignoraverunt hos abusus episcopi; qui si correxissent eos
in tempore, minus nunc esset dissensionum.

15] Antea sua dissimulatione multa vitia passi sunt in ecclesiam
serpere.

16] Nunc sero incipiunt queri de calamitatibus ecclesiae, quum hic
tumultus non aliunde sumserit occasionem quam ex illis abusibus,
qui tam manifesti erant, ut tolerari amplius non possent.

17] Magnae dissensiones de missa, de sacramento exstiterunt.

18] Fortasse dat poenas orbis tam diuturnae profanationis missarum,
quam in ecclesiis tot saeculis toleraverunt isti, qui emendare et
poterant et debebant.

19] Nam in Decalogo, Ex. 20, 7, scriptum est: Qui Dei nomine
abutitur, non erit impunitus.

20] Et ab intitio mundi nulla res divina ita videtur unquam ad
quaestum collata fuisse ut missa.

21] Accessit opinio, quae auxit privatas missas in infinitum,
videlicet quod Christus sua passione satisfecerit pro peccato
originis, et instituerit missam, in qua fieret oblatio pro
quotidianis delictis, moratalibus et venialibus.

22] Hinc manavit publica opinio, quod missa sit opus delens peccata
vivorum et mortuorum ex opere operato.

23] Hic coeptum est disputari, ut