oj, DENASK-L,
mi trovis bonan argumenton apoge al la plimulto: frua dulingvigxo
de infano estas valorajxo en si mem. Ne tiom gravas la lingvoj,
cxu esperanto kaj la hungara, cxu la galega kaj sanskrito. Por
foiristoj la valoro kusxas aliloke: en la sercxado de identeco.
Samkiel "la hispanan kulturon fine de la [19a] jarcento
karakterizas indigxenismo, sercxado de radikoj iberaj, keltaj aux
kelt-iberaj" (JUARISTI, p. 95), tiel diasporismon markas stranga
insisto pri denaskeco. Cxu la Forumo por la E-Civito proponos
pasxi de denaskismo al naskismo? Franco, Mussolini kaj Le Pen ne
hezitis. Oni provu imagi, kadre de la emo al pseuxdokleraj
sloganoj, alvokon kiel '_Kreskigo de minoritato per instigo de
natalitato_' (subskributan de Esperanta Le Pen-Centro).
Pri diasporismo, t.e. konceptado de la E-komunumo kiel disigxinta
tra landoj logxataj de neesperantistoj (tia koncepto, estiel
metaforo, kreas en la menso mitan bildon kun konsekvencaj
trajtoj), mi povas ripeti du argumentojn el iama artikolo
(CAMACHO 1994, p. 27):
1. Kiel la juda, la armena aux la cigana diasporoj,
la esperanta havus karakteron de gento kaj, ecx pli
ol la juda, de mem-elektita gento. Esperantisto
sentus sin antaux cxio esperantisto (substantive),
kaj nur poste (kaj do adjektive) hispana, lapona aux
japana. Ekster esperanta medio esperantisto sentus
sin sola, inter fremduloj; male, en esperantista
medio li sentus sin inter fratoj, kvazaux inter
sangofratoj. Strecxite gxis ekstremo, evidente cxi
maniero koncepti esperantecon perfekte respegulas la
samideecon de multaj movadanoj, kiuj igxis
esperantistoj por maski la mankon de rilatoj en sia
propra komunumo; temas pri homoj kun komunikaj
problemoj, kiuj kun apertaj brakoj bonvenigas la
fikcion, ke por kelkaj semajnoj eblas esti
esperantisto kaj nur esperantisto. Resume: homoj sen
radikoj, skizofreniaj en sia cxiutaga vivo, por kiuj
esperanto kaj esperantismo igxis la plej grava afero
en la mondo (pli ol militoj, pli ol muziko, pli ol
amoro). Nu, tia mi ne estas (aux almenaux tia mi ne
volas esti).
2. Kiel la gentaj diasporoj, la esperanta originus el
praa disigxo de popolo. Gxuste tion signifas la vorto
diasporo: disigxo, dissemigxo, malkunigxo. Mi mem
preferas koncepti esperantecon tiel, ke mi aligxas al
la projekto, lingvo kaj ideo de Lazaro Zamenhof
(parte aux tute aux diversgrade, laux mia bontrovo),
same kiel mi povas aligxi (aktive
|