e la kvazauxa komparo de
(parto de) la esperantistaro al diaspora malplimulto
estas ricxiga kaj povas montrigxi fruktodona: oni
povas multon lerni, ekzemple, de armenoj, kiel ili
sin organizas por vivteni sian kulturon diaspore (de
la simpla disvendado de libroj kaj revuoj al la
starigo kaj vartado de stabilaj teatraj aux muzikaj
grupoj). [. . .] Aliflanke, mi ne plene konsentas kun
vi, ke esperanto simple estas 'nobla hobio' [. . .].
Mi tamen kredas, ke cxe ne malmultaj aktivaj
esperantistoj nia iom aparta kunvivado kaj interagado
kun homoj el multaj landoj, gxenerale konsiderataj
'ekzotaj' cxe ni, iom modlis nian mondpercepton."

Nenion mi havas kontraux "kvazauxaj komparoj" aux senpretendaj
metaforoj, kaj mi gxojus, se oni povus lerni same multe de la
foirisma demagogio, kiel de la reala kultura agado de armenoj
(kiun mi, bedauxrinde, ne konas). Cetere, eble iam mi entreprenos
la seriozan instrospekton pri la motivoj de mia esperantumado,
kiun proponas al mi Hector. Sed mi timetas, ke la konkludoj povus
kabeigi cxu min, cxu aliajn . . .

Michel Duc Goninaz unue kritikas la cititan analizon fare de
Piron dirante, ke "_se li 'neniam renkontis esperantiston, kiu
favoris "faligon de la angla"', nu, probable li ne renkontis
multajn esperantistojn, almenaux ne cxiujn, almenaux ne min (ecx
se la vorton 'faligo' mi konsideras neadekvata)_". Aliflanke,
kiam temas pri la manifest-auxtoraj apartigxemo kaj pretendo, ke
nur ili pravas, laux Duc Goninaz "_Piron ne vidis en la unua
peragrafo la uzon de 'ni' ('nia superegoo . . .' ktp), per kiu la
auxtoroj konsideras sin tute ne apartigitaj de la averagxa
esperantistaro, sed ja tre similaj -- ecx se kun lauxdinda
memkritiko_". Kaj fine li prezentas (plian!) pristudindan
vidpunkton:

"En la tiutemaj polemikoj oni tute forgesis la
historian dimension. La Manifesto de Rauxmo havis
kiel cxefan historian taskon (konscie aux nekonscie
flanke de ties auxtoroj -- tio ne gravas) forgesigi
kaj, se eble, forvisxi la Deklaracion de Tyreso
(1969). El tiu cxi vidpunkto la 'Rauxmistoj' de 1980
(ankaux simbola jaro: entombigo de la jaroj '70!)
estas la objektivaj komplicoj de la plej tradiciaj
kaj 'pracelaj' esperantistoj, kiujn ili pretendis
kritiki."

Preleginte en Rijeko pri cxi temo, okaze de la tiea Internacia
Junulara Kongreso en 1998, mi petis la publikon pri komentoj kaj
demandoj. Pli ol unu auxskultinto diris, ke por li (mi emus
skrib