ata svisa esperantisto. Intertempe mi trafis gxin en la
antauxparolo de Henri Vatre al _Humoroj_, de 1969. Cxu solvo de
la mistero?

[5]. La komplimenton _intelekte malhonesta_ uzis ja Silfer mem
pri Gudskov (pri tio poste).

[6]. Padanujo, aux Padanio, aux eble ecx Padlando, laux la nomo
de l' rivero Pado.

[7]. En esperanto la artikolo foje servas por montri, ke
adjektivo estas substantive uzata. Ofte oni subkomprenas
substantivon (tamen ne cxiam). Ekzemple, en la zamenhofa frazo
"mi devis oferi la agrablan pro la utila", oni povus subkompreni
la vortojn "afero", "(t)io", "cxio", "umo" post ambaux
adjektivoj, kvankam la signifo de cxi frazo verdire pli proksimas
al "mi devis oferi agrablon pro utilo". Kelkaj auxtoroj imitis la
neuxtran artikolon de latinidaj lingvoj per plej bazaj elementoj
de esperanto, jene: "la agrabla" fakte signifas "la agrabla tio"
aux "la agrabla cxio", alivorte "la agrabla o", ali-orde "la o
agrabla", "l' o agrabla". El tio ni ricevus la frazon "mi devis
oferi l' on agrablan pro l' o utila". Sed, samkiel "la" estas ia
speco de senfinajxa, nemarkita, nedeklinaciebla adjektivo (oni ne
diras "mi vidas *lajn domojn"), povus ekzisti konciza
kvazauxsubstantiva ekvivalento sendeklinacia, nome "lo", kun jena
rezulto: "mi devis oferi lo agrablan pro lo utila". Nu, same "l'
o" kiel "lo" disfoje aperas en prozaj tekstoj de auxtoroj, kiuj
bezonas artikoli aux esei en lingvajxo nuancoplena, tre preciza.
Aliflanke, foje oni uzas singularan substantivon (aux, kiel diras
Bertilo Wennergren, ununombran o-vorton) kun "la" ne pri certa
konata individuo, sed pri unu imagata ekzemplero, kiu simbolas la
tuta specon, precipe en filozofieca stilo. Zamenhofa ekzemplo:
"kian profiton havas la homo de cxiuj siaj laboroj, kiujn li
laboras sub la suno?", kie "la homo" signifas aux egalas al
"(cxiu) homo", "(cxiuj) homoj", "la homoj", "la homaro". Sed
fakte temas pri "la koncepto 'homo'", "la abstrakto 'homo'", "la
absoluto 'homo'". Alivorte: "l' o homo" aux, koncize kaj sinteze,
"lo homo". Krom en filozofiaj tekstoj, tiu cxi nuanco tre malofte
estas bezonata, kvankam gxi povas montrigxi utila ankaux en
unu-du frazoj de longa aligxenra prozajxo.

[8]. Aludo al la robota policisto cxefrola en la filmo _Robokopo_
(_Robocop_, de Paul Verhoeven, 1987).

[9]. Plia kina aludo, cxi-foje al la filmo _Jxurasa Parko_
(_Jurassic Park_, de Steven Spielberg, 1993; vd. en _Kontakto_,
n-ro 136 (1993:4), p. 14), temanta i.a. pri