omen. Hij meent
daar recht op te hebben. Maar de regeering, die door vroegere
confiscatien den tegenstand slechts aangewakkerd had, zag van dien
maatregel af. Een andere straf wachtte den onvoorzichtigen schrijver.
Toen het volgend jaar de betrekking van revisor aan de rekenkamer
opnieuw moest vervuld worden, liet men den schrijver van _Mannfolk_
schieten en veroordeelde hem tot hongerlijden.
Garborg trekt zich terug in een kleine houten woning, weinig meer dan
een hut, aan het meer Savalen in het Osterdal, en weldra treedt hij in
het huwelijk. Zijne bruid, Hulda Bergersen, behoorde tot zijn
bewonderaars, en zijne armoede was voor haar eene aantrekkelijkheid te
meer.
Het verblijf op Kolbotten--zoo heet Garborg's woning in het
Osterdal--heeft hij beschreven in een idyllisch boek, _Kolbottenbrev_
(Brieven van Kolbotten), dat een intiem beeld geeft van het samenleven
van het echtpaar in eenzaamheid, armoede en vrijheid. Overigens stammen
uit deze periode nog een paar werken, die denzelfden geest van oppositie
en onafhankelijkheid ademen, dien wij reeds als belangrijksten factor
in Garborg's vroegere geschriften ontmoetten. Van deze noemen wij nog in
het voorbijgaan _Hjaa ho Mor_ (Bij Moeder thuis) (1889), een tegenhanger
van _Mannfolk_. Ook dit boek behandelt bezwaren van het geslachtsleven,
maar ditmaal van de zijde der vrouw. In een brief aan zijn biograaf
geeft hij te kennen, dat Hulda hem zooveel materiaal geleverd heeft, dat
het boek bijna is op te vatten als een gemeenschappelijk werk. Een
pleidooi voor de vrije liefde, waarvoor dit boek veelal verklaard wordt,
kan men het eigenlijk niet noemen. Eer is het een pleidooi voor een
verstandiger opvoeding, waardoor het jonge meisje minder met
vooroordeelen gevuld en haar oordeel des onderscheids gescherpt wordt.
Maar zijn waarde ontleent het aan de voortreffelijke karakterstudie. Dit
blijkt thans na 30 jaar, nu het zijn actualiteit verloren heeft en toch
met dezelfde, misschien met zuiverder belangstelling gelezen kan worden,
dan toen het voor het eerst het licht zag.
Interessant is ook het een jaar vroeger verschenen tooneelstuk
_Uforsonlige_ (Onverzoenlijken). Het is geinspireerd door politieke
gebeurtenissen van den dag. De dichter toont zijn radicaal standpunt.
Maar het stuk is niet een inleg voor een partij; wat het schilderen wil,
is de demoraliseering van het karakter door de politiek. Een
partijaanvoerder laat zich vinden tot een compromis, en al de
'onverz
|