neque ad spiritum sanctum. Quo fit ut non sit substantiale nomen hoc
inditum; nam si substantiale esset, ut deus ut ueritas ut iustitia ut ipsa
quoque substantia, de ceteris diceretur.

Item filius solus hoc recipit nomen neque cum aliis iungit sicut in deo,
sicut in ueritate, sicut in ceteris quae superius dixi. Spiritus quoque non
est idem qui pater ac filius. Ex his igitur intellegimus patrem ac filium
ac spiritum sanctum non de ipsa diuinitate substantialiter dici sed alio
quodam modo; si enim substantialiter praedicaretur, et de singulis et de
omnibus singulariter diceretur. Haec uero ad aliquid dici manifestum est;
nam et pater alicuius pater est et filius alicuius filius est, spiritus
alicuius spiritus. Quo fit, ut ne trinitas quidem substantialiter de deo
praedicetur; non enim pater trinitas (qui enim pater est, filius ac
spiritus sanctus non est) nec trinitas filius nec trinitas spiritus sanctus
secundum eundem modum, sed trinitas quidem in personarum pluralitate
consistit, unitas uero in substantiae simplicitate.

Quod si personae diuisae sunt, substantia uero indiuisa sit, necesse est
quod uocabulum ex personis originem capit id ad substantiam non pertinere;
at trinitatem personarum diuersitas fecit, trinitas igitur non pertinet ad
substantiam. Quo fit ut neque pater neque filius neque spiritus sanctus
neque trinitas de deo substantialiter praedicetur, sed ut dictum est ad
aliquid. Deus uero ueritas iustitia bonitas omnipotentia substantia
inmutabilitas uirtus sapientia et quicquid huiusmodi excogitari potest
substantialiter de diuinitate dicuntur. Haec si se recte et ex fide habent,
ut me instruas peto; aut si aliqua re forte diuersus es, diligentius
intuere quae dicta sunt et fidem si poterit rationemque coniunge.

ANICIUS MANLIUS SEVERINUS BOETHIUS

MOST HONOURABLE, OF THE ILLUSTRIOUS ORDER OF EX-CONSULS, PATRICIAN

TO JOHN THE DEACON

WHETHER FATHER, SON, AND HOLY SPIRIT MAY BE SUBSTANTIALLY PREDICATED OF
THE DIVINITY

The question before us is whether Father, Son, and Holy Spirit may be
predicated of the Divinity substantially or otherwise. And I think that
the method of our inquiry must be borrowed from what is admittedly the
surest source of all truth, namely, the fundamental doctrines of the
catholic faith. If, then, I ask whether He who is called Father is a
substance, the answer will be yes. If I ask whether the Son is a
substance, the reply will be the same.