m,
ueluti si hanc proponas: "Si duobus aequalibus aequalia auferas, quae
relinquantur aequalia esse," nullus id intellegens neget. Alia uero est
doctorum tantum, quae tamen ex talibus communis animi conceptionibus uenit,
ut est: "Quae incorporalia sunt, in loco non esse," et cetera; quae non
uulgus sed docti comprobant.
II. Diuersum est esse et id quod est; ipsum enim esse nondum est, at uero
quod est accepta essendi forma est atque consistit.
III. Quod est participare aliquo potest, sed ipsum esse nullo modo aliquo
participat. Fit enim participatio cum aliquid iam est; est autem aliquid,
cum esse susceperit.
IV. Id quod est habere aliquid praeterquam quod ipsum est potest; ipsum
uero esse nihil aliud praeter se habet admixtum.
V. Diuersum est tantum esse aliquid et esse aliquid in eo quod est; illic
enim accidens hic substantia significatur.
VI. Omne quod est[31] participat eo quod est esse ut sit; alio uero
participat ut aliquid sit. Ac per hoc id quod est participat eo quod est
esse ut sit; est uero ut participet alio quolibet.
VII. Omne simplex esse suum et id quod est unum habet.
VIII. Omni composito aliud est esse, aliud ipsum est.
IX. Omnis diuersitas discors, similitudo uero appetenda est; et quod
appetit aliud, tale ipsum esse naturaliter ostenditur quale est illud hoc
ipsum quod appetit.
Sufficiunt igitur quae praemisimus; a prudente uero rationis interprete
suis unumquodque aptabitur argumentis.
Quaestio uero huiusmodi est. Ea quae sunt bona sunt; tenet enim communis
sententia doctorum omne quod est ad bonum tendere, omne autem tendit ad
simile. Quae igitur ad bonum tendunt bona ipsa sunt. Sed quemadmodum bona
sint, inquirendum est, utrumne participatione an substantia? Si
participatione, per se ipsa nullo modo bona sunt; nam quod participatione
album est, per se in eo quod ipsum est album non est. Et de ceteris
qualitatibus eodem modo. Si igitur participatione sunt bona, ipsa per se
nullo modo bona sunt: non igitur ad bonum tendunt. Sed concessum est. Non
igitur participatione sunt bona sed substantia. Quorum uero substantia bona
est, id quod sunt bona sunt; id quod sunt autem habent ex eo quod est esse.
Esse igitur ipsorum bonum est; omnium igitur rerum ipsum esse bonum est.
Sed si esse bonum est, ea quae sunt in eo quod sunt bona sunt idemque illis
est esse quod boni esse; substantialia igitur bona sunt, quoniam non
participant bonitatem. Quod si ipsum esse in eis bonum est, non est du
|