t personae subiectam esse naturam nec praeter
naturam personam posse praedicari. Vestiganda sunt igitur haec
inquirentibus hoc modo.
Quoniam praeter naturam non potest esse persona quoniamque naturae aliae
sunt substantiae, aliae accidentes et uidemus personam in accidentibus non
posse constitui (quis enim dicat ullam albedinis uel nigredinis uel
magnitudinis esse personam?), relinquitur ergo ut personam in substantiis
dici conueniat. Sed substantiarum aliae sunt corporeae, aliae incorporeae.
Corporearum uero aliae sunt uiuentes, aliae minime; uiuentium aliae sunt
sensibiles, aliae minime; sensibilium aliae rationales, aliae inrationales.
Item incorporearum aliae sunt rationales, aliae minime, ut pecudum uitae;
rationalium uero alia est inmutabilis atque inpassibilis per naturam ut
deus, alia per creationem mutabilis atque passibilis, nisi inpassibilis
gratia substantiae ad inpassibilitatis firmitudinem permutetur ut angelorum
atque animae. Ex quibus omnibus neque in non uiuentibus corporibus personam
posse dici manifestum est (nullus enim lapidis ullam dicit esse personam),
neque rursus eorum uiuentium quae sensu carent (neque enim ulla persona est
arboris), nec uero eius quae intellectu ac ratione deseritur (nulla est
enim persona equi uel bouis ceterorumque animalium quae muta ac sine
ratione uitam solis sensibus degunt), at hominis dicimus esse personam,
dicimus dei, dicimus angeli. Rursus substantiarum aliae sunt uniuersales,
aliae particulares. Vniuersales sunt quae de singulis praedicantur ut homo,
animal, lapis, lignum ceteraque huiusmodi quae uel genera uel species sunt;
nam et homo de singulis hominibus et animal de singulis animalibus lapisque
ac lignum de singulis lapidibus ac lignis dicuntur. Particularia uero sunt
quae de aliis minime praedicantur ut Cicero, Plato, lapis hic unde haec
Achillis statua facta est, lignum hoc unde haec mensa composita est. Sed in
his omnibus nusquam in uniuersalibus persona dici potest, sed in
singularibus tantum atque in indiuiduis; animalis enim uel generalis
hominis nulla persona est, sed uel Ciceronis uel Platonis uel singulorum
indiuiduorum personae singulae nuncupantur.
II.
But the proper definition of Person is a matter of very great
perplexity. For if every nature has person, the difference between
nature and person is a hard knot to unravel; or if person is not taken
as the equivalent of nature but is a term of less scope and range, it is
diffic
|