iustissimum et
aequi seruantissimum putas omnia scienti prouidentiae diuersum uidetur; et
uictricem quidem causam dis, uictam uero Catoni placuisse familiaris noster
Lucanus admonuit. Hic igitur quidquid citra spem uideas geri, rebus quidem
rectus ordo est, opinioni uero tuae peruersa confusio. Sed sit aliquis ita
bene moratus ut de eo diuinum iudicium pariter et humanum consentiat, sed
est animi uiribus infirmus; cui si quid eueniat aduersi, desinet colere
forsitan innocentiam per quam non potuit retinere fortunam. Parcit itaque
sapiens dispensatio ei quem deteriorem facere possit aduersitas, ne cui non
conuenit laborare patiatur. Est alius cunctis uirtutibus absolutus
sanctusque ac deo proximus; hunc contingi quibuslibet aduersis nefas
prouidentia iudicat adeo ut ne corporeis quidem morbis agitari sinat. Nam
ut quidam me quoque excellentior:

[Greek: Andros dae ierou demas aitheres oikodomaesan.]

Fit autem saepe, uti bonis summa rerum regenda deferatur, ut exuberans
retundatur improbitas. Aliis mixta quaedam pro animorum qualitate
distribuit; quosdam remordet ne longa felicitate luxurient, alios
duris[157] agitari ut uirtutes animi patientiae usu atque exercitatione
confirment. Alii plus aequo metuunt quod ferre possunt, alii plus aequo
despiciunt quod ferre non possunt; hos in experimentum sui tristibus ducit.
Nonnulli uenerandum saeculi nomen gloriosae pretio mortis emerunt: quidam
suppliciis inexpugnabiles exemplum ceteris praetulerunt inuictam malis esse
uirtutem. Quae quam recte atque disposite et ex eorum bono quibus accedere
uidentur fiant, nulla dubitatio est. Nam illud quoque, quod improbis nunc
tristia nunc optata proueniunt, ex eisdem ducitur causis; ac de tristibus
quidem nemo miratur, quod eos male meritos omnes existimant. Quorum quidem
supplicia tum ceteros ab sceleribus deterrent, tum ipsos quibus inuehuntur
emendant; laeta uero magnum bonis argumentum loquuntur, quid de huiusmodi
felicitate debeant iudicare quam famulari saepe improbis cernant. In qua
re illud etiam dispensari credo, quod est forsitan alicuius tam praeceps
atque inportuna natura ut eum in scelera potius exacerbare possit rei
familiaris inopia; huius morbo prouidentia collatae pecuniae remedio
medetur. Hic foedatam probris conscientiam exspectans et se cum fortuna sua
comparans, forsitan pertimescit ne cuius ei iucundus usus est, sit tristis
amissio. Mutabit igitur mores ac dum fortunam metuit amittere; nequitiam
derelinquit. Alio