Nonne igitur bonum censes esse quod prodest?" "Ita est,"
inquam, "Quae uero aut exercet aut corrigit, prodest?" "Fateor," inquam.
"Bona igitur?" "Quidni?" "Sed haec eorum est qui uel in uirtute positi
contra aspera bellum gerunt, uel a uitiis declinantes uirtutis iter
arripiunt." "Negare," inquam, "nequeo." "Quid uero iucunda, quae in
praemium tribuitur bonis, num uulgus malam esse decernit?" "Nequaquam;
uerum uti est ita quoque esse optimam censet." "Quid reliqua, quae cum sit
aspera, iusto supplicio malos coercet, num bonam populus putat?" "Immo
omnium," inquam, "quae excogitari possunt, iudicat esse miserrimam." "Vide
igitur ne opinionem populi sequentes quiddam ualde inopinabile
confecerimus." "Quid?" inquam. "Ex his enim," ait, "quae concessa sunt,
euenit eorum quidem qui uel sunt uel in possessione uel in prouectu uel in
adeptione uirtutis, omnem quaecumque sit bonam, in improbitate uero
manentibus omnem pessimam esse fortunam." "Hoc," inquam, "uerum est,
tametsi nemo audeat confiteri." "Quare," inquit, "ita uir sapiens moleste
ferre non debet, quotiens in fortunae certamen adducitur, ut uirum fortem
non decet indignari, quotiens increpuit bellicus tumultus; utrique enim,
huic quidem gloriae propagandae illi uero conformandae sapientiae,
difficultas ipsa materia est. Ex quo etiam uirtus uocatur quod suis uiribus
nitens non superetur aduersis. Neque enim uos in prouectu positi uirtutis
diffluere deliciis et emarcescere uoluptate uenistis. Proelium cum omni
fortuna nimis[161] acre conseritis, ne uos aut tristis opprimat aut iucunda
corrumpat. Firmis medium uiribus occupate! Quidquid aut infra subsistit aut
ultra progreditur, habet contemptum felicitatis, non habet praemium
laboris. In uestra enim situm manu qualem uobis fortunam formare malitis;
omnis enim quae uidetur aspera nisi aut exercet aut corrigit punit.

[161] animis _codd. meliores._

VII.

Perceivest thou now what followeth of all that we have hitherto said?"
"What?" quoth I. "That," quoth she, "all manner of fortune is good."
"How can that be?" quoth I. "Be attentive," quoth she; "since that all
fortune, be it pleasing or unpleasing, is directed to the reward or
exercise of the good, and to the punishment and direction of the wicked,
it is manifest it is all good, since all is just or profitable." "Thy
reason is very true," quoth I, "and if I consider Providence and Fate,
which thou didst explicate a little before, thy opinion