s veka dum tri jaroj, li kompensos la tutan perditan
dormon per unu tutjara dormado. Eble tio estas vera, sed mi neniam
vidis pli ol tri el ili dormantaj, kaj la vido de tiu triopo sugestis
al mi nian manieron fugxi.

Mi jam sercxadis malproksime sub la niveloj, kiujn ni sklavoj rajtis
frekventi--eble kvindek futojn sub la cxefa etagxo de la
konstruajxo--inter reto de koridoroj kaj apartamentoj, kiam mi subite
trovis tri maharojn, kiuj kusxis sur lito el feloj. Unue, mi kredis
ilin mortintaj, sed ilia regula spirado poste konvinkis min pri mia
eraro. Kiel ekfulmo la penso venis al mi, ke tiuj dormantaj rampuloj
donas al ni mirindan okazon eviti la atenton de niaj kaptintoj kaj de
la sagotaj gardistoj.

Mi haste reiris al Perry, kiu atenteme studadis mucidan amason da al
mi sensignifaj hieroglifoj, kaj klarigis mian planon al li. Je mia
miro, gxi sxokegis lin.

"Estus murdo, David," li kriis.

"Cxu estas murdo mortigi reptilian monstron?" mi konsternite
demandis.

"Cxi tie ili ne estas monstroj, David," li respondis. "Cxi tie ili
estas la dominanta raso--kaj ni estas la 'monstroj'--de pli malalta
specio. En Pelucidaro la evolucio procedis alie ol en la ekstera
mondo. Tie, teruraj konvulsioj de la naturo cxiam denove ekstermis la
ekzistantajn speciojn--se ne tio, iu monstro el la epoko de
dinosauxroj eble regus nian mondon hodiaux. Cxi tie ni vidas, kio
povus esti okazinta en nia propra historio, se la kondicxoj estus
kiel cxi tie.

"La vivo en Pelucidaro estas multe pli juna ol sur la ekstera krusto.
Cxi tie la homoj atingis evolucian sxtupon analogan al la sxtonepoko
en la historio de nia propra mondo, sed dum sennombraj jarmilionoj
cxi tiuj rampuloj progresis. Eble ilia sesa sentumo, kiu sxajnas al
mi nedubebla, donis al ili avantagxon super la aliaj, pli timinde
armitaj bestoj, sed eble ni neniam scios tion. Ili rigardas nin kiel
ni rigardas la bestojn de niaj kampoj, kaj mi lernas el iliaj skribaj
kronikoj, ke aliaj maharaj rasoj mangxas homojn--ili tenas ilin en
grandaj gregoj, gxuste kiel ni tenas brutojn. Ili plej zorge bredas
la homojn, kaj kiam tiuj estas tute grasaj, ili mortigas ilin kaj
mangxas ilin."

Mi skutremis.

"Kial vi trovas gxin tiel terura, David?" demandis la maljunulo. "Ili
komprenas nin ne pli bone ol ni komprenas la pli malaltajn bestojn de
nia propra mondo. Mi trovis cxi tie tre erudiciajn diskutojn pri la
demando, cxu _gilakoj_, kiel ili nomas la homojn, havas ian rimedon
de komun