o istesso, come anco per
l'eleganza, e bello ordine con che viene cosi leggiadramente descritto
questo nobile, e glorioso fatto ... a fine che una cosi egregia attione
non resti defraudata dell' honor, che merita (The editor, Gianfrancesco
Ferrari, to the reader).]

[Footnote 111: Huc accedit, Oratorem Sermi Regis Galliae, et impulsu
inimicorum saepedicti Domini Cardinalis, et quia summopere illi
displicuit, quod superioribus mensibus Illma Sua Dominatio operam
dedisset, hoc sibi mandari, ut omnia Regis negotia secum communicaret,
nullam praetermisisse occasionem ubi ei potuit adversari (Cardinal
Delfino to the Emperor, Rome, Nov. 29, 1572; Vienna Archives).]

[Footnote 112: Fa ogni favor et gratia gli addimanda il Cardinale di
Lorena, il consiglio del quale usa in tutte le piu importanti
negotiationi l' occorre di haver a trattar (Cusano to the Emperor, Rome,
Sept. 27, 1572).--Conscia igitur Sua Dominatio Illma quorundam
arcanorum Regni Galliae, creato Pontifice sibi in Concilio Tridentino
cognito et amico, statuit huc se recipere, ut privatis suis rebus
consuleret, et quia tunc foederati contra Thurcam, propter suspicionem
Regi Catholico injectam de Orangio, et Gallis, non admodum videbantur
concordes, et non multo post advenit nuncius mortis Domini de Colligni,
et illius asseclarum; Pontifex justa de causa existimavit dictum Illmum
Cardinalem favore et gratia sua merito esse complectendum. Evenit
postmodum, ut ad Serenissimam Reginam Galliarum deferretur, bonum hunc
Dominum jactasse se, quod particeps fuerit consiliorum contra dictum
Colligni; id quod illa Serenissima Domina iniquo animo tulit, quae
neminem gloriae socium vult habere; sibi enim totam vendicat, quod sola
talis facinoris auctor, et Dux extiterit. Idcirco commorationem ipsius
Lotharingiae in hac aula improbare, ac reprehendere aggressa est. Haec
cum ille Illustrissimus Cardinalis perceperit, oblata sibi occasione
utens, exoravit a Sua Sanctitate gratuitam expeditionem quatuor millia
scutorum reditus pro suo Nepote, et 20 millia pro filio praeter
sollicitationem, quam prae se fert, ut dictus Nepos in Cardinalium
numerum cooptetur.... Cum itaque his de causis authoritas hujus Domini
in Gallia imminuta videatur, ipseque praevideat, quanto in Gallia
minoris aestimabitur, tanto minori etiam loco hic se habitum id, statuit
optimo judicio, ac pro eo quod suae existimacioni magis conducit, in
Galliam reverti (Delfino, _ut supra_, both in the Vienna Archives).]