omuit
blasphemias, quae refutandae sunt non tantum disputatione aut scriptis,
sed etiam justo officio pii magistratus" (ix. 125, 131).]

[Footnote 238: "Voco autem blasphemos qui articulos habent, qui proprie
non pertinent ad civilem statum, sed continent [Greek: theorias] ut de
divinitate Christi et similes. Etsi enim gradus quidam sunt, tamen huc
etiam refero baptismum infantum.... Quia magistratui commissa est tutela
totius legis, quod attinet ad externam disciplinam et externa facta.
Quare delicta externa contra primam tabulam prohibere ac punire
debet.... Quare non solum concessum est, sed etiam mandatum est
magistratui, impias doctrinas abolere, et tueri pias in suis ditionibus"
(ii. 711). "Ecclesiastica potestas tantum judicat et excommunicat
haereticos, non occidit. Sed potestas civilis debet constituere poenas
et supplicia in haereticos, sicut in blasphemos constituit supplicia....
Non enim plectitur fides, sed haeresis" (xii. 697).]

[Footnote 239: "Notum est etiam, quosdam tetra et [Greek: dysphema]
dixisse de sanguine Christi, quos puniri oportuit, et propter gloriam
Christi, et exempli causa" (viii. 553). "Argumentatur ille praestigiator
(Schwenkfeld), verbum externum non esse medium, quo Deus est efficax.
Talis sophistica principum severitate compescenda erat" (ix. 579).]

[Footnote 240: "The office of preacher is distinct from that of
governor, yet both have to contribute to the praise of God. Princes are
not only to protect the goods and bodily life of their subjects, but the
principal function is to promote the honour of God, and to prevent
idolatry and blasphemy" (iii. 199). "Errant igitur magistratus, qui
divellunt gubernationem a fine, et se tantum pacis ac ventris custodes
esse existimant.... At si tantum venter curandus esset, quid differrent
principes ab armentariis? Nam longe aliter sentiendum est. Politias
divinitus admirabili sapientia et bonitate constitutas esse, non tantum
ad quaerenda et fruenda ventris bona, sed multo magis, ut Deus in
societate innotescat, ut aeterna bona quaerantur" (iii. 246).]

[Footnote 241: "Neque illa barbarica excusatio audienda est, leges illas
pertinere ad politiam Mosaicam, non ad nostram. Ut Decalogus ipse ad
omnes pertinet, ita judex ubique omnia Decalogi officia in externa
disciplina tueatur" (viii. 520).]

[Footnote 242: "Legi scriptum tuum, in quo refutasti luculenter
horrendas Serveti blasphemias, ac filio Dei gratias ago, qui fuit
[Greek: brabeutes]