ft opnieuw
zijn broeder Osiris op deze plaats overmeesterd. Dit alles klinkt des
te meer waarschijnlijk, daar in alle tijdperken der geschiedenis,
van de oudste tijden tot op onze dagen, de bewoners der heilige
stad weerstand hebben geboden aan de eerste regelen der moraal van
de gewone maatschappijen. Zij hebben altijd slechts middelmatigen
eerbied gehad voor den eigendom, hebben altijd gemeend dat andermans
goed een zeer bijzondere bekoorlijkheid bezat en hebben nooit verzuimd,
zich er van meester te maken, als zij het maar even konden doen.
Voor hen is een man eigenlijk eerst een man, als hij ook een dief is;
diefstal is de toetssteen van eerbiedwaardigheid, en hij alleen is
braaf mensch, die proeven van bekwaamheid heeft afgelegd door in eigen
handen te doen overgaan wat in die van zijn buurman zich bevond. Dus
kan men licht begrijpen, dat de godin Isis dacht, dat zij in den geest
van Osiris handelde, als zij dien wilden eenige begrippen bijbracht,
thuis behoorend in beschaafde maatschappijen. Wie niet gelooft,
dat de groote godenmoeder Isis zulk een gedachte heeft gehad, moet
dan maar denken aan de scheppers der legende, aan de priesters, die
zich den zegen van het bijgeloof der menschen ten nutte maakten, door
datzelfde bijgeloof te doen strekken tot den algemeenen vooruitgang
der maatschappij.
Abydos was dus nooit een groote stad, de resten van de oude plaats,
die nog ten deele door de moderne dorpen worden ingenomen, toonen dat
voldoende aan. De stad strekte zich in de lengte van het Noorden naar
het Zuiden uit langs de zandige strook naast het gebergte, die dat
laatste volgt in zijn bochten en krommingen, over een afstand van
een of anderhalven kilometer, ter breedte van niet meer dan 300 of
400 M. Er was deze bijzonderheid, dat de stad der dooden en die der
levenden een waren. De kleine huizen, opgetrokken van ruwe steenen
of van aarde, drongen zich tegen elkander aan, als om in elkanders
schaduw te staan en de warmte te ontvlieden.
Enkele weinige tuinen met hun naar den hemel strevende palmen en de
andere in het land te huis behoorende boomen waren het eigendom van de
gelukkigen, die in de gunst waren van den regeerenden vorst. In de stad
Abydos, juist als in alle egyptische steden, kende men een adel met
klinkende namen, zonneschermdragers, die rechts van den koning gingen,
groote profeten van de verschillende hoogvereerde goden uit de stad
en uit de hoofdstad der provincie, namelijk uit Thinis, hoofde
|