oedd swn cerddediad!--pan y trois,
Mi glywn fy enw mewn acen gyffrous,
A phwy oedd yno ger fy mron
Ond Mari a'i baban ar ei bron!

Ei llygaid gloewon, gleision, mawr,
A safent yn ei phen yn awr;--
Edrychai i'r tywyllwch prudd
Fel pe buasai'n gweld ynghudd
Ysbrydion ei mwynderau gynt
Yn gwibio o'i chylch ar gyflym hynt!
Dechreuai ddweyd ei chwyn a'i chais
Mewn math o anaearol lais,
A theimlwn fel pe buasai ddelw o faen
Yn sefyll,--yn edrych,--a siarad o'm blaen.

"Mi eis at ddrws fy mam yr ail waith,
Ac eilwaith trodd fi ffwrdd;
Yr unrhyw galed, oeraidd iaith,
Oedd yno yn fy nghwrdd.

"Mi ddaliais hyn fel arwr glew,
Can's 'roedd fy nghalon fel y rhew,
Ond pan y gwgodd f'anwyl fam
Wrth wel'd fy maban baeh dinam,
Aeth cleddyf trwy fy mron yn syth--
Mae'r archoll hwnnw yno byth.

"Ac am fy ngwr--fy anwyl John,
'Roedd ef ar wyllt bellderau'r donn;
Un dydd wrth fynd am dro o'r dref,
Ni gawsom ffrae, a ffwrdd ag ef.
Nis gallswn weithio yn fy myw,
Na phlygu'm glin o flaen fy Nuw;
'Doedd dim ond troi yr adeg hon
A'm baban tyner ar fy mron
At mam;--ond honno, er fy nghur,
Oedd fel y garreg yn y mur.
Fy Nuw a wyr fel snddais i
O dan ei geiriau cerrig hi;
A'r oll o'm serch yr adeg hon
Oedd yn fy maban ar fy mron."

Fe beidiai Mari lefaru yn awr,
A minnau yn edrych yn syn ar y llawr;
Ac fel mewn eiliad--'roedd fy ffrynd
A'i baban serchus wedi mynd!

Deallais wedyn iddi droi
Ei gwyneb tua Llundain bell,
Pan nad oedd mam na neb i roi
I'w mab a hithau gynnes gell.
O! pwy all ddweyd na meddwl chwaith
Ei theimlad ar y brif-ffordd faith,
Heb ddillad cynnes am ei chefn,
A'i chalon FU'n llawn serch drachefn,
Gan chwerw drallod, honno wnaed
Mor oer a'r brif-ffordd dan ei thraed.

'Roedd pob anadliad roddai hon
Yn sugno ochenaid ddofn o'r bron,
A phob cam roddai 'n tynnu gwaed
O'i thyner flin ddolurus draed.
O gam i gam, o awr i awr
Cyrhaeddyd wnaeth i'r ddinas fawr;
Ac ar y palmant caled, oer,
Llewygu wnaeth yng ngolau'r lloer.

Yr oedd hi'n nos, ac nid oedd neb
A sychai chwys ei dwyrudd wleb
Heblaw y gwynt, ac ni wnai ef
Ond chwiban heibio hyd y dref.
Ond pan oreurai'r wawr y ne'
Daeth rhyw Samaritan i'r lle,
A chodai hi fel delw wen,
A rhoddai bwys ei thyner ben

Ar fron tosturi,--a'r baban bach
A gysgai hun ddiniwaid iach,
Ar hyd y nos flinderus faith
Ar fron mor oer a'r garreg laith.

Aeth ef a'r ddau yn ol i'w dy,
A'i wraig drugarog, serchus, gu,
A'u hymgeleddai gyda serch
A ch