h,
A phwnc ei myfyrdod oedd Mari ei merch,
"Rwy'n maddeu i Mari fy merch," ebe hi,
A deigr edifeirwch yn treiglo yn lli;
A neidiodd o'i gwely, ac allan yr aeth,
A chodi ei dwylaw i'r nefoedd a wnaeth,
Ar drothwy y drws lle cilgwthiodd ei merch,
Am roi ei deheulaw lle rhoddodd ei serch;
Gweddiodd yn daer am faddeuant yr Ior,
Ac yno bu farw ar drothwy y ddor.
Bu'r morwr a Mari am flwyddau hir, hir,
Yn byw mewn dedwyddwch dan awyr serch clir,
A William a dyfodd yn addurn i'w wlad,
Yn eilun ei fam, ac yn bopeth ei dad.
* * * * *
Y sexton ar hynny eisteddodd i lawr,
A'r tan oedd yn llosgi yn isel yn awr;
Aeth pawb tuag adref 'rol cael y fath wledd,
Aeth yntau i'r fynwent i dorri y bedd.
[Y Gof. "Gewynnau ei fraich sydd mor galed a'r dur,
Ei galon, er hynny, sydd dyner a phur.": myn64.jpg]
SYR WATCYN WILLIAMS WYNN.
Ym mhlith yr holl foneddwyr
A geir yng Nghymru lan,
Mae rhai boneddwyr mawrion,
A'r lleill yn od o fan;
Ond gwnewch un bwndel anferth
O fonedd Cymru 'nghyd,
Syr Watcyn, brenin Cymru,
Sy'n fwy na'r lot i gyd.
Lle bynnag tyfa glaswellt,
Lle bynnag t'wynna haul,
Fel tirfeddiannwr hynaws
Ni welwyd un o'i ail;
Mae'n frenin gwlad y bryniau,
A chyda hyn o ran,
Mae'n frenin yng nghalonnau
Ei ddeiliaid ym mhob man.
Ewch at y weddw unig,
Ewch at amddifad tlawd,
Syr Watcyn yw eu noddwr,
Syr Watcyn yw eu brawd;
Trwy ddagrau diolchgarwch
Ar ruddiau llawer un
Argraffwyd yr ymadrodd,--
"Syr Watcyn ydyw'r dyn."
Mae ef yn wir foneddwr,
'Does neb all ameu hyn,
Mae'i glod fel llanw'n llifo
Dros lawer bro a bryn;
Ac nid yn unig hynny,--
Mae'n Gymro pur o waed,
A Chymro glan bob modfedd
O'i goryn hyd ei draed.
Hir oes i'r mwyn bendefig,
Medd calon myrdd pryd hyn,
A byw ddwy oes a hanner
A wnelo Lady Wynn;
Hir oes i'r holl hiliogaeth,
A chyfoeth heb ddim trai,
A bendith nef fo'n aros
Ar deulu hen Wynnstay.
LILI CWM DU.
Rhwng hafnau'r bryn uchel mae'r awel erioed
Yn smalio a chwareu yn ysgafn ei throed;
A mynd gyda'r awel i bob cornel gu
Mae adgof i feddwl am Lili Cwm Du.
Mae lili y dwfr yn ymddyrchu o'r llyn,
Gan gym'ryd goleuni i sychu'i phen gwyn;
Mae hithau fel pe bai yn edrych bob tu
I feddwl a meddwl am Lili Cwm Du.
Mae gwlithos yr hwyrddydd yn dyfod bob nos
A'u diod gwsg dyner i anian fawr dlos;
Yn ol yn siomedig ant gyda'r wawr gu
Am na chawsant gusan gan Lili Cwm Du.
Oferedd i'r gwlithos i
|