d i'r nef cyn hir?"
Mam! mam, O fy mam!
Pa bryd caf fi fynd
I fynwes fy mam?"

Y LLYGAID DUON.

(Y gerddoriaeth gan D. Emlyn Evans).

Mae gloewder hanner dydd
Mewn llygaid gleision iach,
Ond llygaid duon sydd
Yn loewach dipyn bach;
Ac O! mae edrych arnynt hwy
Yn clwyfo ac yn gwella'r clwy'.

Fel mae y seren dlos
Yn wincio fry uwchben,
Trwy d'w'llwch hanner nos,
Yn fantell dros y nen;
Fe wincia seren cariad cu
Trwy hanner nos y llygaid du.

Mae beirdd pob gwlad ac oes
Yn rhyfedd iawn fel hyn,
Yn gweld pob peth yn groes,--
Yn gweld y du yn wyn;
Pa dduaf bo y llygaid hardd,
Goleuaf yw yng ngolwg bardd.

Medi 21, '71.

CWYNAI CYMRU.

Cwynai Cymru pan yn colli
Mil o ddewrion gloewon gledd,
Cwynai Cymru wedi hynny
Roi Llywelyn yn ei fedd;
Ond ar feddau'r dewrion hynny
Mae angylion hedd yn llu,
Er ys oesau yn dadganu
Cydgan rhyddid Cymru gu.

Cwynai Cymru weld cyfeillion
Yn ei gwawdio yn ei chefn,
Cwynai hefyd weld ei meibion
Yn bradychu'u hiaith drachefn;
Ond mae heulwen wodi codi
Ar ein hiaith ac ar ein gwlad,
Ac mae pawb yn uno i foli
Iaith a moesau Cymru fad.

Cwynai Cymru weld ei thelyn
Heb un llaw i ddeffro'i thant,
Gweld yr awen gyda deigryn
Ar ei grudd am fyrdd o'i phlant;
Ond mae'r deigryn wedi'i sychu,
Hen delynau'n fyw o gan,
Gyda mil o leisiau'n canu
Hen alawon Cymru lan.

GALAR! GALAR! GALAR!

Galar, galar, galar,
Mae cewri y cysegr yn cilio o'r byd,
Galar, galar, galar,
A chenedl hiraethus yn ddagrau i gyd,
Seion a wisga'i galarwisg mewn braw,
A thannau ei thelyn yn ddarnau'n ei llaw.

Doder serch cerddorion, bellach,
Yn goronbleth uwch y bedd,
Cafodd ef goronbleth harddach
Gan gerddorion gwlad yr hedd,
Darfu swn hen delyn daear
Megis dan ei swynol law,
Hedodd yntau uwch pob galar
At aur delyn Gwynfa draw.

Huna, huna, blentyn Iesu,
Gorffwys wedi llafur maith,
Melus rhoi y cledd o'r neilldu
A chael llawryf pen y daith;
Cymysg oedd y cur a'r moliant
Tra yn rhodio 'r dyffryn du,
Mawl yw'r oll yng ngwlad gogoniant,
Mawl i enw'r Ceidwad cu.

MAES GARMON. {104}

(Harlech).

Codwn faner hedd a gwynfyd
Fry i hofran trwy'r nen hyfryd,
Chwifiwn ein cleddyfau gwaedlyd
Pan yn troi o'r gad;
Garmon fawr gyhoedda arwest
Wedi troi o faes yr ornest,
Bloeddiwn ninnau gan y gonewest
Nes y crynna'r wlad;
Adsain Hal