fn,--dacw'n gelyn!
Ymrestrwch,--troediwch mewn trefn,
Och! enrhaith! beth yw'ch anrhefn?"
Unwaith ni wrendy'r annuw,
I'w dilyn mae dychryn Duw;
Eu heirf serth, yn y twrf sydd,
Wana galon eu gilydd;--
Astalch i astalch estyn,
A chledd sydd yng ngledd y'nglyn.
Clywai Alun destun da,
Alawon Haleluia;
A chiliodd dros ei cheulan,--
Hi droes lif ar draws y lan;
A mynnent hwy, er maint hon,
Yn eu braw, rwyfaw'r afon:
I dawch Alun dychwelynt,--
Aeth hon fel y Gison gynt:
A mawr dwrdd--ym merw'r donn,
Cell agerdd cylla eigion:
Gwenodd Alun, gwyn ddiluw,
Gael yno dorf galon Duw;
Llafuriodd y llifeiriaint,
Gyda si, i gadw y saint;
Sugnai'r llyn y gelyn gau,
Gwingodd dan grafanc Angau.
O foreu dwl, ar fyrr daeth
Gwawr deg o waredigaeth;
'Nawr gwelai'r Cymry'r galon,
Yn soddi is dyli'r donn;
Gan wau yn dyrrau dirif,
A swn eu llais yn y llif;
Llifeiriant a i holl farrau,
Tonnau certh, arnynt yn cau:--
Nodent nad oedd mewn adwy,
Glan, na maes, un gelyn mwy;
Prin coelient--safent yn syn--
Ddolef eu ciaidd elyn.
Dyferai eu clodforedd,
Drwy'r glynnau yn hymnau hedd;
Ac yn eu plith canai plant,
Swn melus atsain moliant.
Yna'r saint mewn eres hwyl
A anerchent,--iawn orchwyl--
Araf lef i'r dyrfa lan,
Dorrent ollyngdawd eirian.
"Ein Ner, mewn blinder, fu'n blaid
I'w war union wirioniaid;
Duw'n y blwng wrandawai'n bloedd,--
Boddai yna'r byddinoedd.
"Eurawg olwynion hen Ragluniaeth,
Barai'r dolydd, y wybr a'r dalaeth,
I wyrthiol adsain germain gaeth,--Alun
Foddai y gelyn,--caem fuddugoliaeth.
"Duw Ner roes yr hoewder hwn,
I'n Duw eilchwaith diolchwn;
Llawforwyn fu'r llifeiriant,
Gyda bloedd i gadw ei blant.
"Iolwn na byddo'i wiwlwys--ogoned,
Ac enaint Paradwys,
Gilio oddiar Gwalia ddwys,
Na'u aroglau o'r Eglwys.
"Duw'r hedd fo'n eich harwedd chwi,
Drwy genedl lawn drygioni;
A chwedi oes heb loes lem,
Noswyliaw boch yn Salem."
Hwy wahanent ar hynny,
Heb wybod ofn,--bawb i'w dy;
A'r lleddf ddau genadwr llon
Draw hefyd i dy Rhufon.
Ac ar hwyl deg, yr ail dydd,
Dwyreent mewn dir awydd,
I rodio i lawr at ffrwd las,
Glennydd lle bu galanas:
'Nawr aber, fel arferol,
Ydoedd hi ar hyd y ddol;
Ciliai'r dylif, clwy'r dylaith,
A'i dwrf oll, pan darfu'i waith;
Dai'r ardal yn dir irdeg,
Lle berwai tonn, ddai'n llwybr teg:
Gwelent hwy, wrth geulan tonn,
Gelanedd eu gelynion;
Yn dyrrau, 'n rhesau di ri,
O'r Belan hyd i'r Beili.
Gwelai Rhufon dirionwawr,
Ar hyn, ryw lenc
|