ll;
Who looked on that cold face
Tearless, and nicely marked her members' several grace.[116]
Yet his dread power controlled
Those people whom the sun doth in the east behold,
And those who do remain
In western lands or dwell under Booetes' wain
And those whose skins are tanned
With southern winds, which roast and burn the parched sand.
What? Could this glorious might
Restrain the furious rage of wicked Nero's spite?
But oh! mishap most bad,
Which doth the wicked sword to cruel poison add!"
[116] Literally, "but could be the critic of her dead beauty." Cf. Suet.
_Nero_ 24; Tac. _Ann._ xiv. 9.
VII.
Tum ego: "Scis," inquam, "ipsa minimum nobis ambitionem mortalium rerum
fuisse dominatam. Sed materiam gerendis rebus optauimus quo ne uirtus
tacita consenesceret." Et illa: "Atqui hoc unum est quod praestantes quidem
natura mentes sed nondum ad extremam manum uirtutum perfectione perductas
allicere possit, gloriae scilicet cupido et optimorum in rem publicam fama
meritorum; quae quam sit exilis et totius uacua ponderis, sic considera.
Omnem terrae ambitum, sicuti astrologicis demonstrationibus accepisti, ad
caeli spatium puncti constat obtinere rationem, id est ut, si ad caelestis
globi magnitudinem conferatur, nihil spatii prorsus habere iudicetur. Huius
igitur tam exiguae in mundo regionis quarta fere portio est, sicut
Ptolomaeo probante didicisti, quae nobis cognitis animantibus incolatur.
Huic quartae, si quantum maria paludesque premunt quantumque siti uasta
regio distenditur cogitatione subtraxeris, uix angustissima inhabitandi
hominibus area relinquetur. In hoc igitur minimo puncti quodam puncto
circumsaepti atque conclusi de peruulganda fama, de proferendo nomine
cogitatis? Aut quid habeat amplum magnificumque gloria tam angustis
exiguisque limitibus artata? Adde quod hoc ipsum breuis habitaculi saeptum
plures incolunt nationes lingua, moribus, totius uitae ratione distantes,
ad quas tum difficultate itinerum tum loquendi diuersitate tum commercii
insolentia non modo fama hominum singulorum sed ne urbium quidem peruenire
queat. Aetate denique Marci Tullii, sicut ipse quodam loco significat,
nondum Caucasum montem Romanae rei publicae fama transcenderat, et erat
tunc adulta Parthis etiam ceterisque id locorum gentibus formidolosa.
Videsne igitur quam sit angusta, quam compressa gloria quam dilatare ac
propagare laboratis? An ubi Romani nominis transire fama nequi
|