os tyranni saeuientis abiecit; ita cruciatus, quos putabat tyrannus
materiam crudelitatis, uir sapiens fecit esse uirtutis. Quid autem est quod
in alium facere quisquam[111] possit, quod sustinere ab alio ipse non
possit? Busiridem accipimus necare hospites solitum ab Hercule hospite
fuisse mactatum. Regulus plures Poenorum bello captos in uincla coniecerat,
sed mox ipse uictorum catenis manus praebuit. Vllamne igitur eius hominis
potentiam putas, qui quod ipse in alio potest, ne id in se alter ualeat
efficere non possit? Ad haec si ipsis dignitatibus ac potestatibus inesset
aliquid naturalis ac proprii boni, numquam pessimis prouenirent. Neque enim
sibi solent aduersa sociari; natura respuit ut contraria quaeque iungantur.
Ita cum pessimos plerumque dignitatibus fungi dubium non sit, illud etiam
liquet natura sui bona non esse quae se pessimis haerere patiantur. Quod
quidem de cunctis fortunae muneribus dignius existimari potest, quae ad
improbissimum quemque uberiora perueniunt. De quibus illud etiam
considerandum puto, quod nemo dubitat esse fortem, cui fortitudinem inesse
conspexerit, et cuicumque uelocitas adest manifestum est esse uelocem. Sic
musica quidem musicos medicina medicos rhetorice rhetores facit. Agit enim
cuiusque rei natura quod proprium est nec contrariarum rerum miscetur
effectibus et ultro quae sunt auersa depellit. Atqui nec opes inexpletam
restinguere auaritiam queunt nec potestas sui compotem fecerit quem
uitiosae libidines insolubilibus adstrictum retinent catenis, et collata
improbis dignitas non modo non efficit dignos, sed prodit potius et
ostentat indignos. Cur ita prouenit? Gaudetis enim res sese aliter habentes
falsis compellare nominibus quae facile ipsarum rerum redarguuntur effectu;
itaque nec illae diuitiae nec illa potentia nec haec dignitas iure
appellari potest. Postremo idem de tota concludere fortuna licet in qua
nihil expetendum, nihil natiuae bonitatis inesse manifestum est, quae nec
se bonis semper adiungit et bonos quibus fuerit adiuncta non efficit.
[111] quisque _codd. optimi_.
VI.
Now, why should I discourse of dignities and power which you, not
knowing what true dignity and power meaneth, exalt to the skies? And if
they light upon wicked men, what Aetnas, belching flames, or what deluge
can cause so great harms? I suppose thou rememberest how your ancestors,
by reason of the consuls' arrogancy, desired to abolish that government
which had been t
|