, ad id quod minus est,
malum esse dicimus. (Aug. c. Secundin. Man. c. 12.) Voluntas autem aversa
ab incommutabili et communi bono, et conversa ad proprium bonum, aut ad
exterius, aut ad inferius, peccat. Ad proprium convertitur, cum suae
potestatis vult esse: ad exterius, cum aliorum propria, vel quaecumque ad
se non pertinent cognoscere studet: ad inferius, cum voluptatem corporis
diligit; atque ita homo superbus, curiosus, et lascivus (vid. sup. ad l. x.
s. 41. p. 188. n. 273.) effectus, excipitur ab alia vita, quae, in
comparatione superioris vitae, mors est. Id. de lib. arb. l. ii. s. 53.
vid. sup. l. vii. c. 16.

[315] Vid. sup. l. v. c. 2. p. 63. et not. 96. 97. 98.

[316] Vid. sup. ad l. iv. s. 3. p. 46. n. 65.

[317] Vid. inf. s. 19. et ib. not.

[318] Sup. l. xi. s. 38. inf. s. 18.

[319] Inf. ad. l. xiii c. 35.

[320] Vid. inf. c. 29. v. fin. et ib. not. 332. p. 247.

[321] Manichaeos, qui V. T. respuerunt, ideoque eos forsan "gladio bis
acuto" salubriter feriri cupit, utpote qui utrumque Testamentum designet.
"Sermo Dei, gladius bis acutus. Unde bis acutus? Dicit de temporalibus,
dicit de aeternis. In utroque probat quod dicit, et eum quem ferit, separat
a mundo." Quidquid temporaliter nobis promissum est, ad unam partem gladii
pertinet; quidquid in sempiternum, ad alteram partem gladii pertinet. Venit
ergo Dominus noster ferens gladium bis acutum, promittens aeterna, implens
temporalia. Nam ideo et duo Testamenta dicuntur.--Duo Testamenta ad gladium
bis acutum pertinent? Vetus Testamentum terrena promittit, Novum aeterna.
In utroque sermo Dei verax inventus est, ut gladius bis acutus. Aug. in Ps.
149, 6. cf. in Ps. 143, 17.

[322] Fatendum est enim et Angelos natura esse mutabiles, si solus Deus est
incommutabilis. Sed ea voluntate qua magis Deum quam se diligunt, firmi et
stabiles manent in illo, et fruuntur majestate ipsius, ei uni libentissime
subditi. Aug. de vera relig. c. 13.

[323] Templo autem suo, quod sunt omnes sancti et Angeli et homines, sic
impertitur habitationem suam Deus, ut illi ex ipso habeant tale bonum, quo
beati esse possint, non ex eis ille talem domum, sine qua beatus esse non
possit. Aug. c. Adv. Leg. et Proph. l. i. c. 2.

[324] Cf. in Joh. Tract. xiv. s. 2. xxxv. s. 3. c. Ep. Parmenian. l. ii. c.
14.

[325] C. Manichaeos, vid. sup. l. iv. n. 26. n. 92. p. 59.

[326] Vid. sup. l. ix. s. 24. v. fin. et inf. l. xiii. c. 13.

[327] Vid. sup. l. ii. c. 1. et not. 26. p.