videble, ke la auxtoroj ecx ne vidis mian
verkon.
_cx_) Aliaj, anstataux paroli pri la utileco aux la senutileco
de mia lingvo, donis sole sensencajn sxercojn, kiuj de iliaj
legantoj estis eble prenataj por kritiko, cxar multaj legantoj
propran jugxon ne havas, kaj la plej malsagxaj sxercoj je ia
afero estas por ili suficxa vidigo, ke la afero estas "ridinda"
kaj tauxgas por nenio.
Mi ne deziras lauxdon, mi volas, ke oni min helpu forigi la
erarojn, kiujn mi faris, kaj ju la kritikoj de mia lingvo estas
pli severaj, des pli danke mi ilin alprenas, se ili nur havas la
celon montri al mi la erarojn de mia afero, ke mi ilin bonigu,
sed ne ridi sen senco aux insulti sen kauxzo. Mi scias tre bone,
ke la verko de _unu homo_ ne povas esti senerara, se tiu homo ecx
estus la plej genia kaj multe pli instruita ol mi. Tial mi ne
donis ankoraux al mia lingvo la finan formon; mi ne parolas: "jen
la lingvo estas kreita kaj preta, tiel mi volas, tia gxi estu kaj
tia gxi restu!" Cxio bonigebla estos bonigata per la konsiloj de
l' mondo. Mi ne volas esti _kreinto_ de l' lingvo, mi volas nur
esti _iniciatoro._ Tio cxi estu ankaux respondo al tiuj amikoj
de l' lingvo internacia, kiuj estas neatendemaj kaj volus jam
vidi librojn kaj gazetojn en la lingvo internacia, plenajn
vortarojn, vortarojn nacia-internaciajn kaj cetere. Ne malfacile
estus por mi kontentigi tiujn cxi amikojn; sed ili ne forgesu, ke
tio cxi estus dangxera por la afero mem, kiu estas tiel grava, ke
estus nepardoneble faradi laux la propra decido de unu homo. Mi
ne povas diri, ke la lingvo estas preta, gxis gxi estos trairinta
la jugxon de l' publiko. Unu jaro ne estas eterno, kaj tamen tiu
cxi jaro estas tre grava por l' afero. Tiel ankaux mi ne povas
fari iajn sxangxojn en la lingvo tuj post la ricevo de la
konsiloj, se tiuj cxi konsiloj ecx estus la plej seneraraj kaj
venus de la plej kompetentaj personoj. En la dauxro de la tuta
jaro 1888 la lingvo restos _tute sen sxangxo;_ sed kian la jaro
estos finita, tian cxiuj necesaj sxangxoj, antauxe analizitaj kaj
provitaj, estos publikigitaj, la lingvo ricevos la finan formon,
kaj tian komencos gxia plena funkciado. Jugxante laux la
konsiloj, kiuj estas senditaj al mi gxis hodiaux, mi pensas, ke
la lingvo kredeble estos sxangxita tre malmulte, cxar la plej
granda parto de tiuj konsiloj estas ne praktika kaj kauxzita de
ne suficxa pripensado kaj provado de l' afero; sed diri, ke la
lingvo tute ne estos sxa
|